بازار کار رشته هوانوردی به متخصصانی نیاز دارد تا از خسارتها و آسیبها جلوگیری و امنیت را در حمل و نقل هوایی برقرار سازند. مهندسان این رشته در مورد طراحی، توسعه، تحلیل، ساخت ، نگهداری،استفاده و عملیات ایمنی آن و کنترل پرواز و تعمیرات و.... مطالعه می کند. لذا افراد برای موفقیت در بازار کار رشته هوانوردی باید از یک سری مهارت ها و توانمندی ها برخوردار باشند.
آشنایی با رشته هوانوردی
رشته هوانوردی به ایجاد، طراحی و نگهداری ماشین های مسافرتی از جمله موشک های هواپیما، هلیکوپتر، ماهواره و فضاپیما می پردازد. آنها نه تنها ماشین آلات را ایجاد می کنند بلکه از دانش خود در زمینه فناوری و حمل و نقل هوایی نیز برای ایجاد کارآمد ترین ماشین آلات در بازار استفاده می کنند. آنها از فن آوری های پیشرفته ای برای سیستم های دفاعی، حمل و نقل هوایی و اکتشافات فضایی استفاده می کنند. مهندسین هوانوردی قطعات را بازرسی می کنند و برای هرگونه تغییر لازم توصیه می کنند.
رشته هوانوردی یکی از رشته های جذاب و جالبی است که داوطلبان گروه آزمایشی علوم ریاضی و تجربی می توانند در آن ادامه تحصیل دهند.
به غیر از خلبان هواپیما ، مطالعه علوم هوانوردی شامل کنترل ترافیک هوایی ، نگهداری هواپیماها و تاسیسات مربوطه، عملیات پرواز، عملیات اعزام و ارتباطات است.
آینده شغلی رشته هوانوردی
رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز از بهترین رشته ها از لحاظ جایگاه اجتمائی وموقعیت شغلی به حساب می آید. همان طور که می دانید دانشجویان گرایش خلبانی پذیرفته شده در دانشگاه علوم و فنون ستاری از همان ابتدای پذیرش متعهد به خدمت هستند و در این رشته بورسیه می شوند. این دانشجویان با عنوان ستوان دوم فارغ التحصیل می شوند.
دانشجویان خلبانی در دوران تحصیل خود از مزایایی مانند مسکن مناسب می توانند بهره مند می شوند. برخی دانشجویان گرایش مراقبت پرواز در صورت بررسی شرایط صنعت هوانوردی و نیاز شرکت های هواپیمایی، از ترم دوم تحصیلی می توانند بورسیه شوند و مانند دانشجویان خلبانی باید متعهد به خدمت شوند. دانشجویانی که متعهد به خدمت می شوند از سربازی معاف می شوند.
فارغ التحصیلان گرایش ناوبری می توانند در دیگر حوزه های صنایع هوایی مشغول به کار شوند. در واقع به صورتی می توان گفت افرادی که در گرایش های این رشته تحصیل می کنند، آینده شغلی تضمین شده ای دارند.
رشته هوانوردی برای چه کسانی مناسب است؟
کسانی که در رشته هوانوردی درس می خوانند، باید علاقه بسیاری به پرواز و رشته هوانوردی داشته باشد. دانشجویان رشته هوانوردی باید دارای توانایی مدیریتی باشد، چراکه در بسیاری از موارد وظیفه مدیریت را دارند. برای مثال یک خلبان باید هواپیما را هدایت و مدیریت کند. علاوه بر این توانایی جسمی در گرایش خلبانی رشته هوانوردی بسیار ضروری است. همچنین انضباط و شجاعت از شرط های دیگر برای موفقیت در گرایش خلبانی رشته هوانوردی است. تسلط بر زبان انگلیسی نیز برای خلبانان ضروری است.
رشته ناوبری به توانایی جسمی بالا نیاز ندارد و حوزه کاری کاملا متفاوتی با خلبانی دارد. دانشجویان رشته ناوبری باید در دروس ریاضیات و زبان قوی باشند و به سرعت بتوانند اطلاعات لازم برای تعیین مسیر هواپیما را به دست آورند و اطلاعات را تجزیه و تحلیل کنند. همچنین در شرایط بحرانی کار کارشناس و متخصص ناوبری بسیار سنگین است و او باید بتواند با مدیریت شرایط بهترین انتخاب را کند و خلبان را یاری کند.
گرایش ها و زیرشاخه های رشته هوانوردی
این رشته در مقطع کارشناسی دارای 3 گرایش مراقبت پرواز، خلبانی و ناوبری هوایی است. که هر کدام دارای دروس تخصصی جداگانه ای هستند.
مراقبت پرواز
اگر به زیان عامیانه بخواهیم این گرایش را تعریف کنیم، می توانیم به افسر راهنمایی و رانندگی اشاره کنیم، زیرا یک مراقب پرواز از برج مراقبت به بررسی خطوط هوایی و حجم ترافیک می پردازد تا هواپیما ها با هم تداخل نداشته باشند. مراقبان پرواز در اتاق عملیات مسئولیت مشاهده صفحات رادار و اعلام وضعیت به خلبان برای شرایط ایمن هستند. از دیگر وظایف مراقب پرواز می توان به ایجاد نظم در جریان پروازها، جلوگیری از برخورد هواپیماها، آماده کردن واحدها مربوطه از هواپیمایی ها، ارائه اطلاعات مفید وموردنیاز خلبانان برای پروازی بی خطر اشاره کرد.
خلباني
شاخه خلبانی به دو زیر شاخه خلبانی نظامی و خلبانی غیر نظامی تبدیل می شود که خلبان نظامی زیر نظر ارتش و خلبان غیر نظامی زیر نظر وزارت راه و سازمان هواپیمایی کشور است.
ناوبري هوايي
شاخه خلبانی به دو زیر شاخه خلبانی نظامی و خلبانی غیر نظامی تبدیل می شود که خلبان نظامی زیر نظر ارتش و خلبان غیر نظامی زیر نظر وزارت راه و سازمان هواپیمایی کشور است.
بر اساس اطلاعات موجود در دفترچه کارشناسی ارشد ناپیوشته سال 1400 در سایت سازمان سنجش، رشته هوانوردی از جمله رشته های مجموعه مهندسی هوافضا با کد 1279 است که شامل 4 گرایش پهپاد، خلبانی آزمایشگر، عملیات هوانوردی و قدرت هوایی است.
وظایف مهندسان هوانوردی
مهندسان هوانوردی از دانش فنی خود برای بهبود ایمنی پرواز و راندمان سوخت استفاده می کنند، هزینه ها را کاهش می دهند و تاثیرات محیطی سفرهای هوایی را برطرف می کنند. آنها همچنین با هواپیماهایی کار می کنند که در فضایی مانند روبات ها و ماهواره ها کار می کنند. از جمله وظایف مهندسان هوانوردی در بازار کار رشته هوانوردی عبارتند از:
- ارزیابی الزامات طراحی
- موافقت بودجه ، بازه زمانی و مشخصات با مشتری و مدیران
- انجام تحقیقات نظری و عملی
- تولید و اجرای طرح ها و مراحل آزمایش
- اندازه گیری و بهبود عملکرد هواپیما ، قطعات و سیستم ها
- مونتاژ هواپیما یا قطعات مناسب
- آزمایش ، ارزیابی، اصلاح و آزمایش مجدد محصولات
- نوشتن گزارش، کتابچه راهنما و مستندات
- ارائه مشاوره فنی
- بررسی علل سقوط هواپیما
- تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها.
- کارفرمایان معمولی مهندسان هوانوردی
مهارت های لازم برای ورود به بازار کار رشته هوانوردی
همه حرفه ها به نقاط قوت و توانایی ها و علایق طبیعی نیاز دارند. افراد برای موفقیت در بازار کار رشته هوانوردی نیز باید از مهارت ها و توانمندی های لازم در این رشته برخوردار باشند. در ادامه به مهارت های لازم برای ورود به بازار کار رشته هوانوردی میپردازیم:
- مهارت های گروهی خوب
- تفکر منطقی
- عملکرد بالا تحت فشار
- توانایی پیروی از رویه ها
- توانایی کنار آمدن با طیف گسترده ای از افراد
- مهارت تصمیم گیری سریع
- اعتماد به نفس
- توانایی تمرکز بر روی یک کار به مدت طولانی
اگر علاقه مند به کار به عنوان خلبان هستید ، باید معیارهای اساسی فیزیکی خاصی را برآورده کنید. این الزامات شامل شنوایی خوب ، بینایی خوب (با یا بدون عینک) ، رفلکس های شدید و در کل سلامت خوب است. با استفاده از این ویژگی ها به عنوان پایه و اساس، متخصصان هوانوردی حرفه ای بسیاری از مهارت های زیر را در طول دوره های تحصیلی خود توسعه می دهند:
- عملیات فنی هواپیماها و مهارتهای اولیه پرواز
- مهارت های برنامه ریزی و تصمیم گیری و ثبت اطلاعات
- توانایی تفسیر برنامه های پرواز و داده های ناوبری و انجام محاسبات
- مهارتهای تمرکز استثنایی
- مهارتهای موثر در برقراری ارتباط با طیف وسیعی از افراد
بازار کار رشته هوانوردی در ایران
یکی از مهمترین دغدغههای داوطلبان یافتن موقعیت شغلی متناسب با رشته است؛ به همین دلیل رشتههایی که آینده شغلی تضمینشده دارد از اهمیت بیشتری برخوردار است و رشته علوم و فنون هوانوردی نیز جزو این گونه رشتهها بهشمار میرود. دانشجویانی که با درجه ستوان دوم فارغالتحصیل میشوند و به استخدام ارتش جمهوری اسلامی ایران در میآیند با گذراندن دورههای حین خدمت سلسله مراتب فرماندهی را طی میکنند. علاوه بر کاربرد وسیع این رشته در سازمانهای نیروهای مسلح در زمان جنگ و صلح، نیاز روز افزون سایر سازمانهای غیر نظامی از جمله هلال احمر، شرکت نفت و وزارت نیرو به فارغالتحصیلان کاملاً مشخص است.
بازار کار رشته هوانوردی مثل بیشتر رشته های دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری است. در صنعت هوانوردی خلبانها و کمک خلبانها میتوانند در بیشتر زمینه هایی که به هدایت هواپیما مربوط می شود مشغول به کار شوند. بیشتر خلبانها از شغل و درآمدشان راضی هستند و بیشترین حقوق ها توسط شرکتهای معروف و بزرگ به خلبانها داده میشود.
رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز از بهترین رشته ها از لحاظ جایگاه اجتمائی وموقعیت شغلی به حساب می آید.
مهندسان هواپیما در بازار کار رشته هوانوردی ممکن است مستقر در دفتر باشند، یا ممکن است در کارگاه های هواپیما، آشیانه های تولید هواپیما یا آزمایشگاه های هوانوردی کار کنند از دیگر مشاغل در بازار کار رشته هوانوردی میتوان موارد زیر را نام برد:
- شرکتهای هوافضا و موتورهای هوایی
- اپراتورهای هواپیمایی
- سازمان های تحقیق و توسعه
- آژانس های قرارداد هواپیمایی
- مشاوره در شرکت های هواپیمایی
- نیروهای مسلح
- سازمان های دولتی مانند وزارت دفاع
- دانشگاه ها
بازار کار رشته هوانوردی در خارج کشور
کی از مهمترین دغدغههای داوطلبان یافتن موقعیت شغلی متناسب با رشته است؛ به همین دلیل رشتههایی که آینده شغلی تضمینشده دارد از اهمیت بیشتری برخوردار است و رشته علوم و فنون هوانوردی نیز جزو این گونه رشتهها بهشمار میرود. دانشجویانی که با درجه ستوان دوم فارغالتحصیل میشوند و به استخدام ارتش جمهوری اسلامی ایران در میآیند با گذراندن دورههای حین خدمت سلسله مراتب فرماندهی را طی میکنند. علاوه بر کاربرد وسیع این رشته در سازمانهای نیروهای مسلح در زمان جنگ و صلح، نیاز روز افزون سایر سازمانهای غیر نظامی از جمله هلال احمر، شرکت نفت و وزارت نیرو به فارغالتحصیلان کاملاً مشخص است.
درآمد مهندسان هوانوردی
میزان دریافتی افراد شاغل در صنعت هوانوردی با توجه به سطح تحصیلات، سمت شغلی، سابقه کاری و برخی شرایط دیگر تعیین می شود. میانگین حقوق ماهانه خلبان، کمک خلبان و مهندس پرواز در حال حاضر در ایران 9 میلیون تومان است.
ميانگین درآمد معلم آموزش خلباني ۵تا ۱۰میلیون،
میانگین درآمد خلبان دوم بین ۱۲تا۲۲میلیون،میانگین درآمد خلبان اول ۲۰تا ۴۰میلیون، میانګین در آمد معلم خلبان تایپ ۳۵تا۶۰میلیون است.
مهاجرت از طریق رشته هوانوردی
متقاضیانی که برای رشته خلبانی برای دانشگاه های خارج از کشور اپلای می کنند، باید الزامات خاصی را برآورده کنند تا مجوز پرواز برای آن ها صادر شود. تکمیل دو ماه آموزش زمینی و تجربه حداقل ۱۵۰۰ ساعت پرواز از الزامات دریافت مجوز خلبانی برای این رشته است. مسیر پیش روی شما برای پرواز بر فراز ابرها ممکن است بسیار طولانی باشد. اما اپلای در مقطع کارشناسی رشته خلبانی، شروع خوبی برای ورود به این مسیر پر از فراز و نشیب است.
باید اضافه کرد بهترین گرایش برای مهاجرت از طریق این رشته، رشته خلبانی است.