بازار کار رشته مهندسی پزشکی کاربرد علوم مهندسی برای تشخیص و درمان بیماری ها است که امروزه به یک عرصه پول ساز برای مهندسان این رشته تبدیل شده است. بنابراین افراد برای موفقیت در بازار کار رشته مهندسی پزشکی باید از یک سری مهارت های لازم برخوردار باشند.
آشنایی با رشته مهندسی پزشکی
علم مهندسی پزشکی به ساخت اعضای مصنوعی مکانیکی یا الکتریکی محدود نیست و حیطه این علم گستردهتر و متنوعتر است. در کشورهای غربی، مهندسی پزشکی علمی حیاتی است و بدون آن در علم پزشکی نمیتواند کاری انجام داد. مثلا یک پزشک جراح بدون تجهیزات اتاق عمل واقعاً فلج است. یا خیلی از معاینات پزشکی بدون استفاده از تجهیزات پزشکی ممکن نیست. در ضمن باید توجه داشت که هدف مهندسی پزشکی تنها تجهیزات پزشکی نیست بلکه ابعاد این رشته بسیار وسیعتر است. در این میان میتوان به نقش این علم به عنوان پل ارتباطی بین مهندسی و پزشکی اشاره کرد؛ این علم تلاش میکند تا مهندسین بتوانند از ایدههای پزشکی استفاده کنند چون خیلی از روشهایی که در مهندسی جا افتاده است مثل شبکه عصبی یا سیستم فازی با الگو برداری از سیستمهای بیولوژیکی ایجاد شده است.
این رشته ترکیبی از دو گروه ریاضی و تجربی است. مهندسی و پزشکی همکاری خوبی در کمک به بیماران و پزشکان داشته است و در این راه گام های مفیدی برداشته شده که بسیاری از خبرهای آن را در رسانه های شنیده اید. بخاطر گسترش روز افزون سیستم های مهندسی در حیطه بهداشتی و پزشکی، تربیت و وجود نیروی انسانی متخصص و متبحر که آشنا به وسایل و تجهیزات پزشکی امری ضروریست.
آینده شغلی رشته مهندسی پزشکی
رشته مهندسی پزشکی، همانطور که از نام آن پیداست، در حقیقت برای ایجاد یک پل بین رشته های مهندسی (به طور خاص الکترونیک، مکانیک، کامپیوتر و مواد) و رشته های پزشکی ایجاد شده است. مهندسان پزشکی، با هدف بهبود کیفیت و کارآیی مراقبت از بیمار، راه حل هایی را برای مشکلات درمانی و پزشکی، تجزیه و تحلیل و طراحی می کنند. این راه حل ها غالبا در قالب یک سخت افزار یا نرم افزار و یا ترکیبی از این دو ارائه میشوند. این رشته ترکیبی از دو گروه ریاضی و تجربی است.
مهندسی پزشکی کاربرد علوم مهندسی در حوزه پزشکی برای تشخیص و درمان بیماری ها است. حوزه مهندسی پزشکی به دنبال برطرف کردن نیازهای پزشکی در زمینه طراحی، ساخت و نگهداری تجهیزات و ابزارهای پزشکی برای کاربردهای پیشگیری، تشخیص و درمان بیماریها به کمک علوم مهندسی است.
بازار کار برای رشته مهندسی پزشکی بسته به خود فرد دارد، اما مهمترین شغلهای رایج این رشته عبارت است از:
۱. طراحی دستگاههای آزمایشگاهی همچون دستگاه تست انداز گیری قند یا فشار خون که به صورتی نوین کار کند.
۲. طراحی سیستمهای نمایشگر پزشکی همچون دستگاههای سی تی اسکن و رادیوگرافی که بتوان با آن دستگاه بخشی از بدن انسان را برای استفاده پزشکی به نمایش گذاشت.
۳. طراحی و ساخت سیستمهای اندازهگیری پزشکی و بیمارستانی نظیر دستگاههای دریافت کننده سیگنالهای مغزی نیز از جمله بازار کارهای این رشته است.
۴. طراحی و ساخت قطعات و اندام مصنوعی بدن و موادی که در طول تشخیص، درمان و معالجات بیماریها به کار میرود.
۵. تعمیر و نگهداری دستگاههای پزشکی از جمله دیگر بازارهای کار رشته مهندسی پزشکی است؛ شغلی که با توجه به توسعه دستگاههای پزشکی بازار کار خوبی دارد.
۶. تشخیص بیماری و درمان از دیگر بازار کارهای رشته مهندسی پزشکی است که البته تخصص و کار بسیار بالایی را میطلبد و با توجه به تخصص و تجربه لازم این حوزه از درآمد و بازار کار خوبی نیز برخورددار است.
رشته مهندسی پزشکی مناسب چه کسانی است؟
اگر به کاربرد دانش فنی و مهندسی و تکنولوژی در حوزههای مربوط به سلامت و تشخیص و درمان بیماریها علاقهمند هستید، این رشته میتواند جوابگوی علایق شما باشد.
متخصصان رشته مهندسی پزشکی، مدارهای الکترونیکی طراحی میکنند، نرمافزار برای اجرا در تجهیزات پزشکی تولید میکنند یا شبیه سازی کامپیوتری را برای آزمایش داروها، اعضای مصنوعی جدید یا سیستمهای تصویربرداری پزشکی انجام میدهند و تجهیزات ورزشی و توانبخشی را طراحی میکنند. آنها همچنین پروتزها و اعضای مصنوعی بدن مانند مفصل ران و زانو را طراحی و تولید میکنند. در بعضی موارد، این افراد مواد مورد نیاز برای ساخت اعضای مصنوعی را توسعه می دهند.
افراد علاقه مند به تحصیل و کار در رشته مهندسی پزشکی باید دارای ویژگیهای زیر باشند:
مهارتهای تحلیلی: مهندسان پزشکی باید قادر به تحلیل نیازهای بیماران و مشتریان برای طراحی راهحلهای مناسب باشند.
مهارتهای کار تیمی: مهندسان پزشکی اغلب در تیمها کار میکنند. آنها اطلاعات را از بیماران، درمانگران، پزشکان و متخصصان جمع آوری کرده و با تیمی از مهندسان رشتههای مرتبط کار میکنند. آنها باید قادر به پیادهسازی ایدههای دیگران و همکاری در پروژههای مشترک باشند.
مهارتهای ریاضی و آماری: مهندسان پزشکی از تحلیلهای آماری و موضوعات پیشرفته در ریاضیات برای تجزیه و تحلیل، طراحی و عیبیابی در کار خود استفاده میکنند.
مهارتهای حل مسئله: مهندسان پزشکی معمولاً با مشکلاتی در نرم افزارها، تجهیزات یا سیستمهای بیولوژیکی پیچیده مواجه هستند که باید قادر به حل آنها باشند.
گرایش ها و زیرشاخه های رشته مهندسی پزشکی
در مقطع کارشناسی:
گرایشهای زیادی برای رشته مهندسی پزشکی در دانشگاههای مختلف ارائه میشود. اما در حالت کلی اکثر دانشگاهها برای تحصیل در مقطع کارشناسی تنها 4 گرایش اصلی در اختیار داوطلبان قرار میدهند. گرایشهای رشته مهندسی پزشکی برای مقطع کارشناسی عبارتند از:
- گرایش بالینی
- گرایش بیوالکتریک
- گرایش بیومکانیک
- گرایش بیومتریال
در مقطع کارشناسی ارشد:
یکی از مهمترین نکات مثبت در مورد رشته مهندسی پزشکی امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر است. دانشجویان میتوانند پس از فارغالتحصیل شدن در مقطع کارشناسی ارشد نیز به ادامه تحصیل بپردازند. این رشته در مقطع ارشد شامل 38 واحد درسی است که 24 واحد آن مربوط به دروس تخصصی، 2 واحد سمینار و 12 واحد مربوط به پروژه میشود. گرایشهای این مقطع به صورت زیر هستند:
- مهندسی ورزش
- مهندسی بافت
- مهندسی بیو مواد
- مهندسی بیومکانیک
- مهندسی بیوالکتریک
در مقطع دکتری:
- مهندسی بیومتریال
- مهندسی بیو مکانیک
- مهندسی بیوالکتریک
چارت درسی و پیش نیاز های رشته مهندسی پزشکی
لینک پی دی اف
وظایف مهندسان پزشکی
از جمله وظایف مهندسان پزشکی در بازار کار رشته مهندسی پزشکی میتوان موارد زیر را نام برد:
- انجام کارهای تحقیقاتی و پژوهشی نظری و عملی در خصوص تولید یا بهبود کیفیت تجهیزات و دستگاه های پزشکی
- طراحی و تولید لوازم ، تجهیزات و دستگاه های پزشکی
- نصب و راه اندازی تجهیزات پزشکی
- آموزش نحوه استفاده و نگهداری از تجهیزات و دستگاه های پزشکی به کارکنان بیمارستان ها، پزشکان و ...
- نظارت واجرای عملیات صادرات و واردات تجهیزات و دستگاه های پزشکی
مهارت های لازم برای ورود به بازار کار رشته مهندسی پزشکی
داشتن مهارت و تخصص برای ورود به بازار کار رشته مهندسی پزشکی از مهم ترین عوامل موفقیت شغلی محسوب می شود. امروزه تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی افزایش زیادی یافته ولی تعداد افرادی که در حوزه تخصصی خود مهارت و تخصص خوبی داشته باشند، بسیار کم است. در صورتی که افراد داری مهارت های مختص این رشته باشند به راحتی می توانند وارد بازار کار رشته مهندسی پزشکی شوند. در ادامه به برخی از مهارت های لازم برای ورود به بازار کار رشته مهندسی پزشکی میپردازیم:
- داشتن علاقه و آشنایی کافی با علومی مانند ریاضیات، فیزیک، شیمی و زیست شناسی
- توانایی مناسب در حوزه مهندسی مرتبط با تخصص خود – به عنوان مثال مهندس پزشکی بیوالکتریک باید در مباحث برق و الکترونیک و مهندس پزشکی بیومکانیک در مباحث مکانیک تسلط داشته باشد.
- خلاقیت و نوآوری – به دلیل جدید بودن این حوزه، بسیاری از زمینه های شغلی به تحقیقات و اختراع روش ها و ابزارهای پزشکی مربوط می شود.
- علاقه به کارهای تحقیقاتی – بخشی از کار مهندس پزشکی به پژوهش و تحقیقات مربوط می شود.
- آشنایی با بازاریابی و فروش – به خصوص برای مهندسان پزشکی که در کار واردات و صادرات تجهیزات و دستگاه های پزشکی فعالیت می کنند.
- آشنایی با زبان انگلیسی برای فهمیدن دستورالعمل های مربوط به نحوه استفاده و بکارگیری دستگاه ها و تجهیزات پزشکی وارداتی، دسترسی داشتن به آخرین اطلاعات و اخبار مرتبط و برقراری ارتباط با شرکت های تحهیزات پزشکی خارجی
نرم افزار های مورد نیاز در بازار کار رشته مهندسی پزشکی
امروزه نرم افزارهای رایانه ای یکی از مهم ترین ابزارهای کمکی مهندس پزشکی در بازار کار رشته مهندسی پزشکی هستند که یاری گر او در رسیدن به اهدافش می باشد. اگر به بررسی اجمالی آگهی های استخدامی مهندس پزشکی بپردازید، متوجه خواهید شد اکثر کارفرماها، شرکت ها و سازمان ها یکی از شرایط جذب مهندس پزشکی را تسلط بر نرم افزارهای مربوط به حوزه مهندسی پزشکی قرار داده اند.
از جمله برنامه هایی که با تکنولوژی امروزه به وجود آمده اند و میتوانند به مهندسان پزشکی کمک زیادی بکنند میتوان به این برنامه ها و اپلیکیشن ها اشاره کرد:
Atomdroid (Android)
در ساده ترین کاربرد ، این برنامه به کاربران اجازه می دهد تا مولکول بسازند. با این حال ، به کاربران اجازه می دهد فایل های pdb را باز کنند که در آن می تواند شبیه سازی ها و تجزیه و تحلیل های مختلف و همچنین منابع محاسباتی پر انرژی محلی و جهانی را انجام دهد.
Biology I Lite (iOS)
منبع کلی عالی برای یادگیری مفاهیم مقدماتی زیست شناسی. همچنین ، شامل بسیاری از سوالات برای پیگیری پیشرفت شما به عنوان مهندس پزشکی است.
Chemistry by Design (iOS)
مجموعه ای از فلش کارت های مجازی را برای 288 دنباله مصنوعی ارائه می دهد که به هر کسی که شیمی آلی را مطالعه می کند کمک می کند.
Chemistry Helper (Android)
یک منبع شیمی نسبتاً جامع با مقدار زیادی اطلاعات جدول بندی شده مانند بارهای یونهای چند اتمی رایج ، قوانین حلالیت و ثابتهای فیزیکی را ارائه می دهد. این برنامه همچنین دارای بسیاری از منابع مفید شیمی آلی و ابزارهای شیمی عمومی است.
CloningBench (iOS)
به محققان اجازه می دهد تا بر اساس سایت ، نام یا بافر جستجو کنند. اکثریت برنامه شامل ماشین حساب های زیست شناسی مولکولی مانند: غلظت اسید نوکلئیک ، رشد باکتری ، مقادیر مولی و موارد دیگر است.
Lab Assistant (iOS)
اطلاعات مفیدی در مورد خواص فیزیکی و تکنیک های جابجایی مواد معمولی و همچنین سازگاری مواد شیمیایی آزمایشگاهی رایج ارائه می دهد.
VideoScience (iOS)
دارای مجموعه ای از فیلم های علمی است. دان منلی ، مجری ویدیو ها ، مفاهیم علمی ملاحظات کلی را هنگام انجام آزمایش ها به طور کامل و واضح توضیح می دهد.
بازار کار رشته مهندسی پزشکی در ایران
با توجه به ضرورت وجود مهندسان پزشکی در بازار کار رشته مهندسی پزشکی تمام بیمارستانها و مراکز درمانی و همچنین حرکت رو به رشد شرکتهای دانشبنیان، بازار کار رشته مهندسی پزشکی، نسبتا پر رونق بوده و در آینده نیز میتوان به پیشرفت آن، بسیار امیدوار بود. هرچند، مهارت و تجربه شخصی نیز تاثیر قابل توجهی در موفقیت و پیشرفت کاری افراد در این رشته دارد. در ادامه به برخی از مشاغل در بازار کار رشته مهندسی پزشکی میپردازیم:
متخصص تجهیزات پزشکی بیمارستان: مدیریت، تعمیر و نگهداری و خرید تجهیزات پزشکی بیمارستانها بر عهده متخصصین تجهیزات پزشکی است. علاوه بر این، معمولاً آموزش نحوه استفاده از تجهیزات پزشکی به کادر درمانی بیمارستان نیز به عهده متخصص تجهیزات پزشکی قرار دارد. در حال حاضر در هر بیمارستان، وجود حداقل یک متخصص تجهیزات پزشکی، جزء الزامات قانونی به حساب میآید.
شرکتهای تخصصی تجهیزات پزشکی: شرکتهای دانش بنیان که به طراحی و تولید تجهیزات پزشکی مشغول هستند و شرکتهای بازرگانی، نمایندگیهای فروش و خدمات پس از فروش تجهیزات پزشکی وارداتی، از دیگر موقعیتهای شغلی متخصصین رشته مهندسی پزشکی محسوب میشوند. در این شرکتها طیف گستردهای از موقعیتهای کاری وجود دارد. واحدهای تحقیق و توسعه، واحدهای تولید و خدمات و بخشهای مدیریتی آنها از جمله این موقعیتها هستند.
حوزههای کاری مرتبط: فارغالتحصیلان رشته مهندسی پزشکی، میتوانند در حوزههای کاری مرتبط با برق و الکترونیک، کامپیوتر و مکانیک نیز مشغول به کار شوند.
بازار کار رشته مهندسی پزشکی در خارج کشور
وضعیت بازار کار مهندسی پزشکی در برخی کشور های جهان به خصوص کشورهای آمریکا ، کانادا ، استرالیا و انگلستان بسیار ایده آل است و مهندس پزشکی که قصد مهاجرت داشته باشد، می تواند در کشور های مذکور درآمد زیادی داشته باشد.
- درآمد سالانه مهندسی پزشکی در آمریکا سالیانه 100 هزار دلار می باشد.
- درآمد سالانه مهندسی پزشکی در استرالیا سالیانه 80 هزار دلار آمریکا می باشد.
- درآمد سالانه مهندسی پزشکی در انگلستان سالیانه 50 هزار دلار آمریکا می باشد.
- درآمد سالانه مهندسی پزشکی در کانادا سالیانه 60 هزار دلار آمریکا می باشد.
درآمد رشته مهندسی پزشکی
درآمد مهندس پزشکی در شرکت های دولتی مطابق با قانون حقوق کشوری تعیین می شود اما در شرکت های خصوصی درآمد مهندسان معمولا بیشتر است به خصوص که در حال حاضر 80 درصد صنعت پزشکی را ، خرید و فروش تجهیزات پزشکی تشکیل می دهد، مهندس پزشکی که بتواند خود دستگاهی را طراحی و به فروش برساند ، درآمد بالایی خواهد داشت لوازم و دستگاه های پزشکی بسیار گران هستند و با فروش آن ها می توان به سود خوبی رسید.
به طور میانگین میزان حقوق ماهیانه یک مهندس پزشکی را می توانیم 7 میلیون تومان در نظر بگیریم.
مهاجرت از طریق رشته مهندسی پزشکی
علاقه مندانی که قصد اپلای در رشته مهندسی پزشکی را برای دانشگاه های خارج از کشور دارند، باید هم نمرات ریاضی و فیزیک بالایی داشته باشند و هم عملکرد خوبی را در دروس زیست شناسی و شیمی از خود نشان دهند. نکته قابل توجه در مورد رشته مهندسی پزشکی این است که تحقیقات نشان می دهد بازار کار برای فارغ التحصیلان کارشناسی مهندسی پزشکی بر خلاف بسیاری دیگر از رشته ها کمتر از افرادی است که برای مقاطع بالاتر تحصیل می کنند.
این به معنای آن است که بهتر است فردی که برای تحصیل در رشته مهندسی پزشکی اقدام می کند، این رشته را حداقل تا کارشناسی ارشد ادامه بدهد. برنامه کارشناسی ارشد که در بیشتر دانشگاه های پزشکی ارائه می شود، معمولا به صورت ۲ ساله و همراه با ارائه پایان نامه است و بعد از آن افراد می توانند در مقاطع بالاتر مانند دکترا اپلای کنند و در مدت ۵ تا ۷ سال به تحصیلات خود ادامه دهند.
بیشتر دانشگاه ها در راستای ترکیب علوم نظری و عملی رشته مهندسی پزشکی، برنامه های مختلف سخنرانی، سمینار، جلسات آزمایشی و آموزش های مختلف را برای دانشجویان خود در نظر می گیرند. برخی از دوره ها به شما فرصت کار در صنعت و به دست آوردن تجربه دنیای واقعی در آزمایشگاه های حرفه ای را می دهند.