تحصیل تخصص دندانپزشکی در روسیه

بالا بودن سطح آموزش عالی در دانشگاه‌های کشور روسیه و اعتبار بالای مدارک دانشگاهی این کشور از اصلی‌ترین مواردی به شمار می‌روند که بسیاری از دانشجویان بین‌المللی در صدد ادامه تحصیل تخصص دندانپزشکی در روسیه هستند. علاوه بر این برای پذیرش و ادامه تحصیل و رسیدن به مقاصد عالی تحصیلی در این کشور نیازی به شرکت در آزمون‌های سخت نخواهد بود. حال در نظر بگیرید تمامی این مزایا در کنار یک تحصیل ارزان و مقرون به صرفه در این کشور قرار داشته باشند تا نگرانی از بابت هزینه‌های ادامه تحصیل در این کشور نیز برطرف شود.

شرایط تحصیل متخصص دندانپزشکی در روسیه

به طور کلی می‌توان گفت تحصیل دندانپزشکی در کشور روسیه مانند بسیاری از کشور‌های دیگر به دو بخش کلی عمومی و تخصصی تقسیم‌ می‌شود. برای گذراندن دوره عمومی دندانپزشکی در کشور روسیه به ۵ سال زمان نیاز است و در پایان این ۵ سال و با اخذ مدرک معتبر از دانشگاه‌های این کشور دانشجو به عنوان یک دندانپزشک مورد تأیید، می‌تواند در بسیاری از مراکز و کلینیک‌های معتبر کشور روسیه فعالیت خود را آغاز نماید.

لازم به ذکر است که داتنشجو پس از پشت سر گذاشتن تحصیل در دوره عمومی پنج ساله در دانشگاه، می‌بایست به مدت دو سال در دوره کلینیکال مشغول به کار شود و تمامی آموخته‌های تئوری که در طول این مدت آموزش دیده را به صورت عملی نیز آموزش دیده و انجام دهد. در طول دو سال آموزش کلینیکال دانشجو باید در بیمارستان‌های مورد تأیید دانشگاه فعالیت نماید.

با توجه به این‌که هزینه‌های تحصیل و زندگی در روسیه و همچنین هزینه‌های کلی زندگی در این کشور در مقایسه با سایر کشور‌ها بسیار پایین‌تر و معقول‌تر است، دانشگاه‌های این کشور به عنوان بهترین دانشگاه‌ها برای ادامه تحصیل در رشته تخصص دندانپزشکی به حساب می‌آیند. علاوه بر این عدم نیاز به مدرک زبان و گذراندن مراحل سخت آزمون، شرایط تحصیل تخصص دندانپزشکی در این کشور را هموارتر می‌سازد.

ذکر این نکته نیز ضروری است که برای پذیرش در دانشگاه‌های پزشکی و دندانپزشکی کشور روسیه نیازی به ارائه مدرک زبان آیلتس یا آزمون تافل نیست. همچنین جهت تحصیل به زبان روسی در دانشگاه‌های این کشور نیاز است تا دوره‌ای را به نام دوره پادفک پشت سر بگذارید. در این دوره تمامی دانشجویان و متقاضیان علاوه بر تحصیل زبان روسی برخی از دروس و پیش‌نیاز‌هایی را که در زمان تحصیل دانشگاهی به آن نیاز خواهند داشت را آموزش می‌بینند.

شایان ذکر است که آموزش در این دوره حدود ۳ تا ۹ ماه به طول می‌انجامد. پس از این‌که دانشجو اقدام به گذراندن دوره پادفک نمود، از او آزمونی به عمل می‌آید و پس از آن متقاضی و دانشجو می‌تواند به ادامه تحصیل در تخصص دندانپزشکی اقدام نماید. آزمونی که از دانشجو اخذ می‌شود یک آزمون نسبتاً ساده است که درصد بسیار بالایی از متقاضیان در آن پذیرفته خواهند شد. در واقع این آزمون سدی برای ورود متقاضیان و دانشجویان برای ادامه تحصیل در رشته دندانپزشکی نخواهد بود.

تحصیل پزشکی در روسیه

دانشگاه ‌های برتر روسیه برای تحصیل تخصص دندانپزشکی

کیفیت ارائه مطالب آموزشی در دانشگاه‌های روسیه و در رشته تخصص دندانپزشکی بسیار بالا است و برخی از دانشگاه‌های این کشور در رده‌بندی جهانی دارای رتبه بسیار مناسب و قابل قبولی هستند. علاوه بر تمامی این موارد کیفیت زندگی در این کشور و زیرساخت‌های آموزشی و شیوه‌هایی که برای ارائه مطالب به دانشجویان ارائه می‌شوند در سطح بسیار قابل قبولی قرار دارند؛ و تمامی دانشجویان بین‌المللی و دانشجویان مقیم این کشور سعی می‌کنند تا از امکانات و تجهیزات در نظر گرفته شده در دانشگاه‌های این کشور به منظور ادامه تحصیل تخصص در دندانپزشکی استفاده نمایند.

تمامی دانشجویان بین‌المللی می‌توانند با داشتن یک زندگی راحت و با صرف هزینه کم در این کشور به تحصیل خود ادامه دهند. برخی از دانشگاه‌هایی که اقدام به ارائه آموزش در زمینه تخصص دندانپزشکی می‌کنند شامل پنج دانشگاه مهم روسی هستند که در سال ۲۰۲۲ جزء بهترین دانشگاه‌های دندانپزشکی شناخته شده‌اند. این دانشگاه‌ها رتبه زیر ۵۰۰ در رده‌بندی جهانی را از نظر کیو اس کسب نموده‌اند.

دانشگاه لومونوسوف مسکو

این دانشگاه به عنوان اولین و قدیمی‌ترین دانشگاه روسیه شناخته می‌شود که در سال ۱۷۵۵ میلادی تأسیس گردید. لازم به ذکر است تأسیس این دانشگاه به واسطه می‌خوائیل لومونوسف بود. یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های این دانشگاه معماری بی‌نظیر آن بوده که در نوع خود بی‌رقیب به حساب می‌آید. این دانشگاه در میدان سرخ مسکو قرار دارد. در ساخت این دانشگاه از سبک گوتیک استفاده شده و در حال حاضر یکی از برجسته‌ترین بنا‌های ماندگار روسیه به شمار می‌رود.

دانشگاه لومونوسوف به عنوان دانشگاهی در کشور روسیه شناخته می‌شود که همواره دارای رتبه‌های بسیار بالایی بوده و این دانشگاه در سال ۲۰۲۲ موفق به اخذ رتبه ۷۸ جهانی شد. در حال حاضر دانشگاه لومونوسوف یکی از بهترین دانشگاه‌های است که اقدام به ارائه خدمات و آموزش‌های بسیار مناسبی در زمینه تخصص دندانپزشکی به دانشجویان می‌کند. حدود ۳۸ هزار دانشجو در این دانشگاه در حال آموزش هستند و این دانشگاه جزء دانشگاه‌های مورد تأیید وزارت بهداشت ایران قرار دارد.

دانشگاه سیچینوا

این دانشگاه به عنوان یکی از دانشگاه‌های برتر روسیه در زمینه تخصص دندانپزشکی شناخته می‌شود که بیش از ۱۴۰ نفر از اعضای هیئت علمی این دانشگاه از سازمان‌ها و انجمن‌های علمی بین‌المللی هستند. این دانشگاه دارای رتبه ۶۵۱ تا ۷۰۰ جهانی بوده و همکاری بین‌المللی این دانشگاه با بسیاری از سازمان‌ها و انجمن‌های علمی بسیار حائز اهمیت است. این دانشگاه به عنوان قدیمی‌ترین دانشکده پزشکی در روسیه در سال ۱۷۵۸ تأسیس شده و در حال حاضر شیوه‌های درمانی و مؤثر به واسطه بهترین اساتید به دانشجویان ارائه می‌گردند.

هدف کلی این دانشگاه در حیطه تمرکز و توسعه خدمات دندانپزشکی برای بهبود کیفیت زندگی است. دانشکده‌های بسیار زیادی در دانشگاه پزشکی سیچینوا در حال ارائه خدمات آموزشی هستند که از برترین دانشکده‌های این دانشگاه می‌توان به دانشکده پزشکی عمومی، دانشکده دندانپزشکی، پرستاری و تحقیقات اشاره کرد.

دانشگاه پزشکی تحقیقات ملی پیروگوف

این دانشگاه در سال ۱۹۰۶ در پایتخت روسیه و در شهر مسکو تأسیس شد؛ و یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های روسیه به شمار می‌رود که به عنوان دومین مؤسسه پزشکی نیز شهرت دارد. لازم به ذکر است که دانشگاه پزشکی تحقیقات ملی پیروگوف به عنوان یکی از دانشگاه‌های معتبر آموزشی در تحصیل تخصص دندانپزشکی خدمات بسیار مناسب و آموزش‌هایی ارزنده‌ای را به دانشجویان ارائه می‌دهد.

تحصیل در دانشگاه دولتی پیروگوف برای تمامی دانشجویان از سراسر جهان امکان‌پذیر خواهد بود. شایان ذکر است برای دانشجویان بین‌المللی امکان ادامه تحصیل در دوره‌های لیسانس و تخصص دندانپزشکی فراهم شده و دانشجویان علاقه‌مند می‌توانند در انواع شاخه‌های دندانپزشکی به مدت ۵ سال در این دانشگاه اقدام به تحصیل نمایند.

این دانشگاه رتبه جهانی ۴۰۱ تا ۴۰۵ را کسب نموده و رتبه ۲۴ را در بین دانشگاه‌های پزشکی روسیه به خود اختصاص داد. ذکر این نکته ضروری است که برای پذیرش در این دانشگاه نیازی به ارائه مدرک زبان آیلتس یا تافل نخواهد بود؛ اما قبول شدن در آزمون NEET یکی از شروط ضروری برای پذیرش در این دانشگاه در نظر گرفته شد. همچنین دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل در این دانشگاه را دارند باید بتوانند در دروس فیزیک، شیمی و بیولوژی حداقل ۵۰ درصد نمره قبولی را کسب نمایند.

دانشگاه پاولوف

این دانشگاه به عنوان یکی از دانشکده‌های پزشکی پیشرو در کشور روسیه به حساب می‌آید که قدمتی برابر با ۱۱۰ سال دارد. در واقع این دانشگاه در سال ۱۸۹۷ برای اولین بار برای تحصیل زنان تأسیس گردید. از بین تمامی رشته‌های موجود در این دانشگاه رشته تخصص دندانپزشکی از رشته‌های بسیار مهمی است که اغلب دانشجویان بین‌المللی برای ادامه تحصیل در این رشته اقدام به مهاجرت و سفر به کشور روسیه می‌کنند.

بسیاری از دروسی که در این دانشگاه به دانشجویان ارائه می‌شوند به زبان روسی هستند و تنها عیب این دانشگاه ظرفیت کم آن است. در واقع با در نظر گرفتن قانون ۲۰ درصدی که در کشور روسیه اعمال شد، حداکثر ۲۰ درصد شهروندان هر کشور می‌توانند از دانشگاه‌های این کشور استفاده کنند. شایان ذکر است هزینه شهریه رشته دندانپزشکی در این دانشگاه به ۳۵۲ هزار روبل در سال می‌رسد که امکان پرداخت این شهریه به صورت اقساط نیز در دانشگاه‌های این کشور وجود دارد.

ظرفیت پذیرش رشته دندانپزشکی در این دانشگاه در سال ۲۰۲۱ حدود ۴۹ نفر در نظر گرفته شده بود که با توجه به قانون مصوب ۲۰ درصدی تنها ده نفر از دانشجویان ایرانی می‌توانستند در این دانشگاه ادامه تحصیل دهند.

دانشگاه سن پترزبورگ

دانشگاه دولتی سن پترزبورگ به عنوان اولین دانشگاه روسیه شناخته شده و در سال ۱۷۲۴ بنا گردید. این دانشگاه به عنوان معتبرترین دانشگاه‌های کشور روسیه نیز معروف است. نخبگان و افراد بسیار زیاد و مشهوری در این دانشگاه اقدام به تحصیل و اخذ مدرک نموده‌اند.

در سال ۱۹۱۶ این دانشگاه به عنوان یکی از دانشگاه‌هایی شناخته شد که ۳۷۹ استاد تراز اول در آن در حال آموزش و ارائه اطلاعات مفید به دانشجویان بوده‌اند. رشته‌های بسیار زیادی در این دانشگاه وجود دارند که از برجسته‌ترین آن‌ها می‌توان به رشته تخصص دندانپزشکی اشاره کرد.

بسیاری از دانشگاه‌های کشور روسیه امکان تحصیل را به هر دو زبان انگلیسی و روسی برای متقاضیان و دانشجویان فراهم کرده‌اند. در واقع با توجه به شرایط و همچنین با در نظر گرفتن هدف متقاضی امکان انتخاب هر یک از این زبان‌ها برای ادامه تحصیل فراهم و مهیا خواهد بود. نکته جالب و حائز اهمیت این است که در سال ۲۰۲۱ در رشته دندانپزشکی و همچنین در بسیاری از رشته‌های مرتبط امکان تحصیل به زبان انگلیسی در این کشور فراهم شد که این موضوع مورد تأیید وزارت علوم ایران نیز قرار داشت.

تحصیل دندانپزشکی در روسیه

شهریه دانشگاه‌ های برتر کشور روسیه در رشته دندانپزشکی

همان‌طور که در قسمت بالا ذکر شد برای ادامه تحصیل در رشته تخصص دندانپزشکی نیاز است تا دانشجویان به گذراندن دوره پادفک اقدام کنند. به همین دلیل امکان تحصیل به صورت رایگان با در نظر گرفتن برخی از شرایط خاص و موقعیت‌های به خصوص، امکان‌پذیر خواهد بود. در واقع احتمال آن کم است اما می‌توان با آگاهی و برخورداری از اطلاعات مناسب اقدام به اخذ برخی از بورسیه‌های تحصیلی کرد تا از پرداخت شهریه دانشگاه‌های این کشور معاف شوید.

لازم به ذکر است با توجه به این‌که شهریه‌های دانشگاه‌های کشور روسیه در رشته تخصص دندانپزشکی پایین هستند؛ بسیاری از متقاضیان و دانشجویان تمایلی برای دریافت بورسیه تحصیلی از دانشگاه‌های این کشور ندارند. زمانی که فرد دانشجو در دانشگاه‌های این کشور در رشته تخصص دندانپزشکی در حال تحصیل است، شهریه بسیار کمتری را در مقایسه با سایر کشور‌های اروپایی پرداخت می‌کند.

اما به طور کلی می‌توان گفت میزان هزینه شهریه برای دانشگاه لومونوسوف مسکو حدود ۳۲۵ هزار روبل در نظر گرفته شده و برای دانشگاه سیچینوا دانشجو باید مبلغی را در حدود ۱۳۰ هزار تا ۲۵۵ هزار روبل به عنوان شهریه دانشگاه پرداخت نماید. شهریه برای دانشگاه پاولو نیز در حدود ۳۵۲ هزار تا ۵۵۰ هزار روبل بوده است.

تحصیل تخصص پزشکی در روسیه

مدارک لازم برای ورود به رشته تخصص دندانپزشکی در روسیه

در نگاه اول به دانشگاه‌های کشور روسیه متوجه خواهید شد که نیاز برخورداری از شرایط و ملزومات زیادی برای پذیرش در این دانشگاه‌ها نیست. اما داشتن برخی از ویژگی‌های اولیه و دارا بودن برخی از شرایط باعث می‌شود تا راحت‌تر بتوان در دانشگاه‌های این کشور پذیرش خود را دریافت نمود.

همان‌طور که بیان گردید یکی از مهم‌ترین مزیت‌های تحصیل در تخصص دندانپزشکی در کشور روسیه عدم ارائه مدرک زبان انگلیسی و روسیه است. همچنین در رشته دندانپزشکی امکان ادامه تحصیل به زبان انگلیسی در تمامی دانشگاه‌های این کشور وجود دارد. توصیه می‌شود تا دانشجویانی که به تحصیل در دانشگاه‌های کشور اقدام می‌کنند از اصول زبان روسی اطلاعات کافی داشته باشند.

در واقع دانشجویان می‌بایست تا حداقل از پایه‌ای‌ترین اصول این زبان آگاهی کسب کنند؛ چرا که این امر باعث می‌شود تا تعاملات مناسب‌تری را در حین تحصیل داشته باشند. برای پذیرش در دوره‌های تحصیل تخصص دندانپزشکی اولین شرط، داشتن معدل مناسب و انتخاب دانشگاه مورد نظر است که باید پس از انتخاب دانشگاه در آزمون ورودی که درصد قبولی آن نیز بالا بوده شرکت نمایید.

هزینه تحصیل تخصص دندانپزشکی در روسیه

در هزینه‌های کلی تحصیل تخصص دندانپزشکی در روسیه باید عواملی مانند هزینه زندگی و هزینه رفت و آمد و همچنین شهریه دانشگاه را در نظر گرفت که این هزینه‌ها به عنوان هزینه کلی به حساب می‌آیند. شایان ذکر بوده که هزینه شهریه در دانشگاه‌های کشور روسیه در مقایسه با بسیاری از دانشگاه‌های کشور دیگر بسیار پایین‌تر و مقرون به صرفه است.

علاوه بر این هزینه زندگی نیز در کشور روسیه در مقایسه با کشور‌های دیگر پایین است؛ اما به طور کلی می‌توان گفت که میزان شهریه‌های دانشگاه‌های ارائه دهنده خدمات آموزشی در ضمیمه تخصص دندانپزشکی در حدود ۱۹۰ هزار و ۵۱۰ هزار روبل روسیه خواهد بود.

کار ضمن تحصیل در روسیه

کار پس از اتمام تحصیل در رشته تخصص دندانپزشکی در روسیه

یکی از مزیت‌های بسیار مهم و اساسی تحصیل در دانشگاه‌های کشور روسیه، امکان کار پس از تحصیل است. در واقع دانشجویانی که در رشته تخصص دندانپزشکی در این کشور فارغ‌التحصیل می‌شوند قادر خواهند بود تا به مدت یک سال پس از تحصیل در این کشور به جستجو برای پذیرش و اشتغال در کار مورد نظر اقدام کنند و در این زمان داشتن تسلط کافی به زبان روسیه یکی از الزامات و ضروریات محسوب می‌شود.

افراد با دریافت اقامت موقت می‌توانند پس از فارغ‌التحصیل شدن به اشتغال در شغل مورد نظر بپردازند. انواع تخصص‌های دندانپزشکی در کشور روسیه بازار کاری بسیار مناسبی را دارند و میزان درآمد دندانپزشکان در این کشور با در نظر گرفتن توانایی و تخصص متغیر خواهد بود.

میزان درآمد تخصص دندانپزشکی در روسیه

تخصص‌های مختلف دندانپزشکی در حوزه تشخیص و درمان بسیاری از بیماری‌های ناحیه دهان و دندان در روسیه فعالیت می‌نمایند. لازم به ذکر است که دندانپزشکی یکی از پردرآمدترین مشاغل کشور روسیه به شمار می‌رود. در واقع به طور متوسط هر دندانپزشک حدود ۷۰ هزار روبل در ماه درآمد خواهد داشت. شایان ذکر است بسیاری از دندانپزشکانی که در کلینیک‌های تخصصی خود اقدام به فعالیت می‌کنند درآمد بیشتری را نیز کسب خواهند نمود.

به عنوان مثال یک دندانپزشک در شهر مسکو می‌تواند در ماه در حدود ۳۵۰ هزار روبل درآمد داشته باشد. با توجه به بازار کاری تخصص دندانپزشکی در کشور روسیه و میزان درآمد دندانپزشکان در این کشور، متقاضیان و دانشجویان بسیار زیادی سالانه اقدام به ادامه تحصیل و اخذ مدرک از این کشور می‌کنند.

مزایای تحصیل تخصص دندانپزشکی در کشور روسیه

رشته دندانپزشکی از رشته‌های بسیار مهم در دانشگاه‌های کشور روسیه به شمار می‌رود؛ به همین دلیل مراکز دندانپزشکی بسیار زیادی نیز در اقصی نقاط این کشور وجود دارند. توجه داشته باشید به جزء کودکان و افراد سالمند و محروم، تمامی افراد دیگر هزینه‌های دندانپزشکی را به صورت آزاد پرداخت می‌کنند.

در واقع هیچ یک از خدمات دندانپزشکی در این کشور شامل بیمه نخواهد شد. در حال حاضر نیز یکی از پردرآمدترین مشاغل در کشور روسیه که دارای بازار کاری بسیار مناسب و قوی است شغل دندانپزشکی بوده است. سهولت در دریافت مدارک تحصیلی و پذیرش در دانشگاه‌های این کشور یکی دیگر از مزایای تحصیل در رشته تخصص دندانپزشکی در کشور روسیه به حساب می‌آید.

پزشکانی که در این کشور اقدام به فعالیت می‌کنند می‌توانند ساعات کاری خود را انتخاب نموده و نیازی به داشتن شیفت‌های کاری طولانی و شبانه روزی نخواهند داشت. در نهایت کسب درآمد بسیار مناسب و فرصت‌های شغلی خوب از دیگر مزیت‌های تحصیل در رشته دندانپزشکی در کشور روسیه محسوب می‌شوند.

ویزای تحصیلی روسیه

اخذ ویزای برای تحصیل تخصص دندانپزشکی در روسیه

ویزای تحصیلی یکی از مرسوم‌ترین ویزا‌هایی است که بسیاری از دانشجویان و افرادی که قصد ادامه تحصیل در کشوری دیگر را دارند از آن استفاده می‌کنند. برای اخذ ویزای تحصیلی در هر کشوری باید مطابق با قوانین و مقررات آن کشور اقدام نمود. دریافت ویزای تحصیلی روسیه نیز از این قاعده مستثنی نیست.

اولین شرط اخذ ویزای تحصیلی در کشور روسیه پذیرش از یکی از دانشگاه‌های این کشور خواهد بود. لازم به ذکر است که ویزای تحصیلی در کشور روسیه به صورت سه ماهه صادر می‌شود و دانشجویانی که پیش از موعد مقرر، دوره زمانی آن‌ها تمام گردد می‌توانند با مراجعه به اداره اقامت نسبت به تمدید ویزای خود اقدام نمایند.

بورسیه تحصیلی در روسیه

مدارک لازم برای اخذ ویزا تحصیل تخصص دندانپزشکی در روسیه

جهت دریافت ویزای تحصیلی در کشور روسیه نیاز بوده تا مدارکی مانند اصل پاسپورت و کپی از صفحه اول و ترجمه مدارک شناسایی که مربوط به ترجمه رسمی شناسنامه و کارت ملی به زبان روسی است به سفارت این کشور تحویل داده شوند. علاوه بر این مدارک تحصیلی، عکس پاسپورت به همراه نامه پذیرش دانشگاه از مدارک بسیار مهم و ضروری در زمان اخذ ویزای تحصیلی در این کشور به حساب می‌آیند.

تمامی این مدارک با فرم تکمیل شده درخواست ویزا که باید از سایت سفارت روسیه دریافت گردد به سفارت این کشور ارائه می‌شوند و این سفارت با در نظر گرفتن شرایط و طی نمودن مراحل قانونی اقدام به اعطاء ویزای تحصیلی به دانشجویان و متقاضیان می‌کند.

مشاوره رایگان تحصیل تخصص دندانپزشکی در روسیه آکادمی آریانا

کشور روسیه به عنوان یکی از مقاصد مهم تحصیلی به حساب می‌آید که مزایای زیادی برای تحصیل در آن برای دانشجویان و متقاضیان وجود دارند. بازار کار مناسب و درامد بالای دنداپزشکان در این کشور، دانشجویان بسیاری را جهت تحصیل در این رشته و در این کشور مشتاق کرده است. همچنین به علت استقبال بیش از حد دانشجویان برای ادامه تحصیل و کسب مدارک تحصیلی در دانشگاه‌های معتبر دندانپزشکی این کشور سؤالات زیادی وجود خواهند داشت که آکادمی آریانا با تخصص و تجربه‌ای که در زمینه تحصیل تخصص دندانپزشکی در کشور روسیه دارد، مشاوره رایگان بسیار کارآمدی را به دانشجویان ارائه می‌دهد.

کلام پایانی

با توجه به شیوه‌های آموزشی نوینی که در دانشگاه‌های کشور روسیه ارائه می‌شوند و با در نظر گرفتن سهولت در تحصیل در این کشور، تقاضا برای استفاده از امکانات آموزشی و تجهیزات آن بسیار بالاست. از میان رشته‌های موجود در دانشگاه‌های این کشور تحصیل تخصص دندانپزشکی در روسیه یکی از مهم‌ترین رشته‌های تحصیلی است که به عنوان پردرآمدترین شغل در این کشور نیز به حساب می‌آید.