کارشناسی ارشد ژئوفیزیک

مطلب زیر در مورد معرفی رشته کارشناسی ارشد ژئوفیزیک و معرفی منابع ارشد ژئوفیزیک می باشد.

کارشناسی ارشد ژئوفیزیک

معرفی رشته ژئوفیزیک:

ژئوفیزیک یکی از گرایش های رشته زمین شناسی است و همانطور که از نام ژئوفیزیک پیداست، با فیزیک زمین و جو اطراف آن سر و کار دارد. درواقع ژئوفیزیك یك علم چندرشته‌ای است كه با بكارگیری دانش و تكنیك‌های فیزیك، ریاضی، زمین‌شناسی و كامپیوتر به مطالعه و فرآیندهای فیزیكی كه در گذشته و در حال تغییر سیاره ما بوده‌اند می‌پردازد. اهمیت روش­های ژئوفیزیكی در آن است كه به ژئوفیزیكدانان اجازه می‌دهد تا خواص فیزیكی درون زمین را كه از دسترس مستقیم انسان خارج هستند اندازه‌گیری نمایند.

ژئوفیزیكدانان با استفاده از امواج لرزه‌ای، میدان‌های گرانش و مغناطیس و خواص الکتریکی زمین می‌توانند خواص الاستیكی ومغناطیسی، چگالی، و دمای درون زمین را اندازه‌گیری كنند. کشف سرویلیام گیلبرت درمورد اینکه زمین مثل یک مغناطیس بزرگ و تا اندازهای بیقاعده عمل میکند ونیز نظریه­ی نیوتون درمورد گرانش را می­توان شروع علم ژئوفیزیک دانست.

کاربرد روش ژئوفیزیک برای فارغ التحصیلان ارشد ژئوفیزیک

اکتشافات مواد معدنی، اکتشافات هیدروکربن، مطالعات آبهای زیرزمینی، مطالعات زمین شناسی، مطالعات ساختار زمین شناسی و بررسی پی ساختمان

پیشینه‌ی علمی لازم برای تحصیل در رشته ارشد ژئوفیزیک

فارغ‌التحصیلان رشته‌ی علوم‌ پایه با تاکید بر ریاضیات، فیزیک و زمین‌شناسی می‌توانند زمینه‌ی علمی بسیار خوبی برای ورود به تحصیلات تکمیلی و سپس بازار کار این رشته داشته باشند. عموماً، دانشجویان با رشته‌ی اصلی فیزیک در دور‌ه‌ی تحصیلات تکمیلی راحتر از دانشجویان با رشته‌ی اصلی زمین‌شناسی هستند. همچنین، دانشجویان مسلط و توانمند به برنامه‌‌نویسی مختلف ازجمله؛ برنامه متلب، فرترن و سی پلاس از شانس بیشتری برای موفقیت در این رشته برخوردار خواهند بود.

اگر شما  به سفرهای صحرائی دسترسی داشته باشید در این صورت می‌توانید تجربه‌ی بسیار مفیدی را که یک دانشجوی ژئوفیزیک به آن احتیاج دارد را کسب کنید. برای کسب تجربه‌ی عملی در این رشته می توانید از دوران کارآموزی دانشجوئی، همکاری با شرکت‌های مشاوره‌ای ژئوفیزیک، واحدهای دانشگاهی که رشته‌ی ژئوفیزیک دارند و یا سازمان‌ زمین‌شناسی بهره‌برداری کنید.

ظرفیت رشته کارشناسی ارشد ژئوفیزیک  

ظرفیت پذیرش رشته ژئوفیزیک در سال  97 که توسط وزارت علوم در نظر گرفته شده است در مجموع با احتساب ظرفیت پیام نور و خودگردان 238 نفر است که نسبت به سال 96، بدون تغییر بوده است. ظرفیت پذیرش به تفکیک عبارتند از: روزانه: 170نفر،  نوبت دوم 46 نفر، خودگردان: 2 نفر،  پیام نور: 10 نفر.

کارنامه قبولی رتبه های برتر ارشد ژئوفیزیک

تنها راه قبولی در رشته ژئوفیزیک از طریق شرکت در کنکور ارشد است. در جدول زیر درصد دروس رتبه 18

در کنکور ارشد 92 آورده شده است:

همچنین قابل به ذکر است که در این رشته با میانگین درصد 60 درصد، می­توان رتبه­ی تک رقمی کسب نمود.

گرایش‌های کارشناسی ارشد ژئوفیزیک

گرايش هاى ژئو فيزيک براساس اهمیت و اولویت انتخاب عبارتند از : لرزه شناسى، ژئوالکتریک، مغناطيس سنجى، گرانى سنجى، زلزله شناسى و هواشناسى اکتشاف.

لرزه نگاری: هدف این شاخه بررسی و تعیین مرز لایه‌ها، محل گسل‌ها و غارها یا ضخامت لایه‌ها و تا حدی جنس لایه‌ها است. این کار توسط بررسی رفتار سنگ‌های درون زمین در مقابل عبور امواج الاستیک از آن‌ها صورت می‌پذیرد که تولید این امواج به دو صورت ضربه ای و انفجاری صورت می‌گیرد

 ژئوالکتریک: در این گرایش به تعیین مقاومت ظاهری لایه‌های مختلف زمین و تعیین جنس آن‌ها می پردازند. این کار از طریق اختلاف پتانسیل بین لایه‌های زمین انجام می‌گیرد. با استفاده از این روش می‌توان خواص الکتریکی سنگ‌ها را تشخیص داد، 

 مغناطیس سنجی: این شاخه به بررسی تغییرات میدان مغناطیسی زمین می‌پردازد که این کار به دو روش انجام می گیرد روش نقطه ای و روش منطقه ای. در روش نقطه‌ای دستگاه را روی نقاط مختلف زمین قرار می‌دهند و تغییرات را بررسی می‌کنند اما در روش منطقه‌ای این کار از طریق هوایی صورت می‌گیرد. استفاده از این روش بیشتر برای اکتشافات مواد فلزی که خاصیت مغناطیسی دارند و درون زمین است. 

گرانی سنجی: هدف این شاخه بررسی و بدست آوردن شتاب جاذبه زمین و همچنین بحث درباره ی شکل میدان جاذبه زمین در نقاط مختلف است. با توجه به اینکه میدان جاذبه بستگی به جنس لایه‌ها دارد با این روش می‌توان به تحلیل و بررسی مسائل زمین ساختی مثل تاقدیس‌های زیر زمینی، گنبدها، گسل‌ها و توده‌های نفوذی پرداخت. 

زلزله شناسی: کار این شاخه فقط اندازه گیری است. آنها با بررسی زلزله‌ها و اطلاعات آن‌ها به اندازه گیری ضخامت لایه‌ها و تعیین مرز لایه‌ها می‌پردازند. تفاوت کار این رشته و رشته لرزه نگاری در روش ایجاد امواج است. به طوری که در لرزه نگاری امواج به صورت مصنوعی و با انفجارها و یا ضربه مصنوعی ایجاد می شوند ولی در زلزله شناسی این امواج از چشمه‌ای طبیعی تولید می‌شود که در اثر زلزله ایجاد می‌شود.

منابع ارشد ژئوفیزیک

  رشته ژئوفيزيک از جمله رشته هايى است که فارغ التحصيلان دوره کارشناسى رشته هاى مختلف مى توانند در آن شرکت کنند که از آن جمله مى توان به رشته هاى ، زمين شناسى ، معدن ، رياضى و فيزيک اشاره نمود. شما بايستى بر اساس رشته تحصيلى خود نوع سوالات و دروس امتحانى براى شرکت در امتحان را انتخاب کنيد لذا اول بايد مشخص شود که با چه پيش زمينه اى مى خواهيد در اين رشته ادامه تحصيل دهيد زيرا هر يک از آنها دروس امتحانى متفاوتى دارند.

منابع ارشد ژئوفیزیک در دروس عمومى که براى امتحان کارشناسى ارشد ژئوفيزيک بکار مى رود عبارتند از :

1. رياضيات عمومی  جلد اول –دوم –سوم سيلورمن

2.زمين شناسى عمومى و زمين شناسى ساختمانى

3.زبان عمومى

4.فيزيک جلد اول و دوم و سوم و چهارم هاليدى بست به گرايشى که انتخاب مى کنيد تعداد سوالات متفاوت خواهد بود .

البته اگر بخواهيد گرايش هواشناسى امتحان بدهيد ، علاوه بر منابع بالا مى بايست کتاب هواشناسى را نيز امتحان بدهيد. با توجه به تجربیات و گفتگو با نفرات برتر رشته ژئوفیزیک بهترین منابع جهت کنکور ارشد ژئوفیزیک عبارتند از:

بازار کار رشته ژئوفیزیک

در حالت کلی محل اشتغال فارغ‌التحصیلان این رشته را می‌توان به چند گروه تقسیم کرد: شرکت‌های مشاوره­ی ژئوفیزیکی، شرکت نفت، شرکت گاز، دانشگاه‌ها و سازمان‌های دولتی مانند سازمان زمین‌شناسی، انرژی اتمی ، آب منطقه­ی، آب و فاضلاب و بر حسب این‌که در کدام گرایش باشید و از چه تجربه‌ی کاری برخوردار باشید  قادر به انجام امور زیر می باشند:

• تدریس دروس ژئوفیزیک پس از کسب تجربه لازم
• ادامه تحصیل در سطوح بالاتر
• انجام پژوهشهای ژئوفیزیکی، تهیه و تدوین گزارش و ارائه مقاله علمی
• استفاده از دستگاهها، انجام عملیات ژئوفیزیکی، تحلیل و تفسیر داده ها
• سرپرستی، هدایت و برنامه ریزی گروههای عملیاتی ژئوفیزیکی

منبع: سجاد زارعی ، رتبه برتر کنکور کارشناسی ارشد ژئوفیزیک و فارغ التحصیل دانشگاه تهران و مشاور رشته ژئوفیزیک در مرکز مشاوره آکادمی آریانا