شرایط شرکت و پذیرش در رشته دکتری مهندسی عمران

رشته دکتری مهندسی عمران و شرایط شرکت در دکتری عمران

دکتری مهندسی عمران

برای موفقیت در آزمون دکتری مهندسی عمران، یافتن پاسخ پرسش­های زیر ضروری است.

•   تاریخ برگزاری آزمون دکتری و اعلام نتایج
•   نحوه سنجش و پذیرش در مقطع دکتری ناپیوسته
•  گرایش­های موجود در مقطع دکتری عمران
• عناوین دروس امتحانی در هر گرایش و ضرایب آن­ها در رشته دکتری مهندسی عمران
•   منابع دکتری عمران برای هر یک از دروس­ امتحانی
•   برنامه ریزی مناسب برای موفقیت در آزمون دکتری عمران
•   انتخاب رشته و دانشگاه در گرایش های مختلف دکتری عمران

در ادامه و همچنین پست­های آینده به هرکدام از پرسش­های فوق و نکات مهم دیگر پاسخ خواهیم داد.

• تاریخ برگزاری آزمون دکتری عمران

آزمون دکتری عمران در چند سال اخیر به صورت واحد برای دانشگاه آزاد و دانشگاه­های سراسری برگزار می­گردد. کنکور دکتری عمران در اوایل اسفندماه هر سال برگزار می­گردد. کلید سوالات آزمون دکتری یک هفته پس از آزمون از طریق سایت سازمان سنجش به آدرس www.sanjesh.org در دسترس خواهد بود.

کارنامه اولیه آزمون در اوایل اردیبهشت­ماه اعلام می­شود. سپس در دو هفته ّبعد دفترچه راهنمای انتخاب رشته و سپس انتخاب رشته صورت می­گیرد. در اوایل خردادماه کارنامه انتخاب رشته داوطلبان منتشر می­شود.

که مطابق با این کارنامه داوطلبان می­توانند در هر یک از کد رشته­ها که مجاز شده­اند، برای مصاحبه اقدام نمایند. و در نهایت کارنامه نهایی در اوایل شهریورماه اعلام می­گردد.

انتخاب رشته دکتری

• نحوه سنجش و پذیرش در مقطع دکتری ناپیوسته

بر اساس اعلام سازمان سنجش، سنجش و پذیرش دانشجو در مقطع دکتری ناپیوسته بر حسب هر یک از شیوه‌های «آموزشی ـ پژوهشی» و «پژوهش محور» به شرح زیر صورت می­گیرد:

الف) دکتری آموزشی ـ پژوهشی عمران: سنجش و پذیرش برای ورود به دوره دکتری ناپیوسته آموزشی ـ پژوهشی بر اساس معیارهای زیر صورت می‌گیرد:

1- آزمون متمرکز (50 درصد)

2- سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری (20 درصد)

3- مصاحبه علمی و سنجش عملی (30 درصد)

ب) دکتری پژوهش محور عمران: سنجش و پذیرش برای دوره دکتری ناپیوسته پژوهش محور بر اساس معیارهای زیر صورت می‌گیرد:

1- آزمون متمرکز (30 درصد)

2- سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری (20 درصد)

3- مصاحبه علمی و بخش عملی (30 درصد)

4- تهیه طرحواره (20 درصد)

اجرای مرحله اول (آزمون متمرکز) توسط سازمان سنجش آموزش کشور و امتیاز مربوط به سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری، مصاحبه علمی توسط دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی پذیرنده دانشجو انجام خواهد شد.

• گرایش­های موجود در مقطع دکتری عمران و دروس امتحانی در هر گرایش و ضرایب آن­ها

گرایش­های موجود در آزمون مقطع دکتری عمران به صورت زیر می­باشد:

1- دکتری عمران گرایش سازه

2- دکتری عمران گرایش زلزله

3- دکتری عمران گرایش ژئوتکنیک

4- دکتری عمران گرایش آب و سازه­های هیدرولیکی

5- دکتری عمران گرایش راه و ترابری

6- دکتری عمران گرایش سواحل، بنادر و سازه­های دریایی

7- دکتری عمران گرایش مدیریت منابع آب

8- دکتری عمران گرایش حمل و نقل

9- دکتری عمران گرایش مدیریت ساخت

10- دکتری عمران گرایش محیط زیست

• دروس امتحانی در هر گرایش و ضرایب آن­ها در رشته دکتری مهندسی عمران

بر اساس مصوبه شورای سنجش و پذیرش دانشجو در دوره‌های تحصیلات تکمیلی مواد آزمون متمرکز دکتری (Ph.D) سال 1398 به صورت زیر خواهد بود:

الف) آزمون زبان با ضریب 1

ب) آزمون استعداد تحصیلی با ضریب 1

ج) آزمون دروس تخصصی در سطح کارشناسی یا کارشناسی ارشد با ضریب 4

سنجش و پذیرش برای تمام دوره‌ها شامل: روزانه، نوبت دوم (شبانه)، پژوهش محور، پردیس‌های خودگردان، پیام نور، بورس اعزام به خارج، مؤسسات غیر انتفاعی، دانشگاه آزاد اسلامی بر اساس قانون فوق صورت خواهد گرفت.

دروس تخصصی شامل 4 درس می­باشد که 2 درس مربوط به مقطع کارشناسی و 2 درس مربوط به مقطع کارشناسی ارشد است.

• عناوین دروس امتحانی در هر گرایش و ضرایب آن­ها

در جداول زیر بر اساس هر گرایش دروسی که در آرمون دکتری خواهند آمد، همراه با ضرایب آنها ذکر خواهد شد. در زمان آزمون ابتدا دفترچه دروس تخصصی برای داوطلب آورده می­شود و پس از زمان پاسخگویی به سوالات تخصصی، آنگاه سوالات دفترچه سوالات عمومی پخش می­شود.

الف) دکتری عمران گرایش مهندسی سازه

مهندسی سازه: (Structural Engineering)  یکی از گرایش­های پر طرفدار در دکتری مهندسی عمران است. در مهندسی عمران، مهندسی سازه در مورد ساختارهای انتقال بار از اجزاء مختلف یک ساختمان یا بنا به محل تکیه‌گاهی آن مانند پی سازه صحبت می‌کند. مهندسی سازه یکی از گرایش های دکتری مهندسی عمران است که با طراحی سیستم‌های سازه‌ای به هدف تأمین باربری و ایجاد مقاومت در برابر نیروهای گوناگون وارد بر سازه ارتباط دارد. مهندسی سازه عمدتاً طراحی ساختمان‌ها و سازه‌های غیر ساختمانی را شامل می شود.

جدول ضرایب دروس امتحانی دکتری مهندسی سازه

[table id=2 /]

ب) دکتری عمران گرایش مهندسی زلزله

مهندسی زمین‌لرزه (Earthquake Engineering) : یکی دیگر از گرایش­های دکتری مهندسی عمران می­باشد. این رشته بسیار متنوع و وسیع است و شامل مجموعه‌ای بزرگ از دانش‌ها و فنون گوناگون که مرتبط با اهداف حیاتی مربوط به مطالعه، طراحی، اجراء، کنترل، و نگهداری انواع سازه‌ها و پروژه‌های عمرانی در مقابل تأثیرات نیروها و بارهای ناشی از وقوع زمین‌لرزه­های احتمالی و حصول هرچه افزون‌تر اطمیناناز حداقل بودن خسارات وارد آمده، می­باشد.

جدول ضرایب دروس امتحانی دکتری مهندسی زلزله

[table id=3 /]

ج) دکتری عمران گرایش مهندسی ژئوتکنیک

مهندسی ژئوتکنیک: (Geotechnical Engineering) شاخه‌ای از دکتری مهندسی عمران است که به بررسی رفتار مهندسی مصالح زمین و مخاطرات محتمل در رابطه با احداث ابنیه می‌پردازد.

ابزارهای علمی مورد استفاده در دکتری مهندسی ژئوتکنیک علوم پایه‌ای نظیر مکانیک خاک، مکانیک سنگ، زمین‌شناسی مهندسی و علوم کاربردی مرتبط نظیر پی سازی، تونل سازی، و سدسازی است. در ابتدای هر پروژه عمرانی، با برنامه‌ریزی و انجام شناساییهای محلی ژئوتکنیکی، ویژگی‌های فیزیکی، مکانیکی، و شیمیایی زمین ساختگاه پروژه ارزیابی شده و مخاطرات محتمل از قبیل زمین لرزه، زمین لغزش، و روانگرایی در ارتباط با پروژه مد نظر قرار می‌گیرد.

سپس، انواع پی‌ها، سازه‌های نگهبان، عملیات خاکی، و روسازی‌های پروژه تحلیل و طراحی می‌گردند. رادیه‌ها، شمع‌ها، و کیسون‌ها، نمونه هائی از پی‌ها، دیوارهای حائل و سدهای خاکی نمونه هائی از سازه‌های نگهبان، و احداث خاکریزها، گودها، تونل‌ها، کانال‌ها، مخازن، و مدفن‌های زباله نمونه هائی از عملیات خاکی می‌باشند.

جدول ضرایب دروس امتحانی دکتری ژئوتکنیک

[table id=4 /]

د) دکتری عمران گرایش مهندسی آب و سازه ­های هیدرولیکی

مهندسی آب و سازه‌های هیدرولیکی یکی از گرایش‌های دکتری مهندسی عمران است که در زمینه تحلیل و طراحی سازه‌ هایی که به نوعی با آب مرتبط است و در سازه­ های هیدرولیکی به‌کار برده می‌شوند، فعالیت دارد.

در واقع اين گرايش ترکیبی از گرایش‌های سازه و آب است. تأکید بیشتر این گرایش بر روی طراحی و محاسبه‌سازه‌های مرتبط با آب می‌باشد و مطالعات هیدرولوژیکی چندان در حیطه‌ مباحث این گرایش نیست.

جدول ضرایب دروس امتحانی دکتری مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی

[table id=5 /]

ه) دکتری عمران گرایش مهندسی راه و ترابری

مهندسی راه و ترابری گرایشی از دکتری مهندسی عمران است که در آن اصول و استانداردهای نوين در ساخت راه‌های نوین و بهسازی راه‌های قديمی مورد توجه و پژوهش قرار می‌گيرد.

در این گرایش به صورت خاص به طرح هندسی انواع راه‌های ارتباطی (اعم از راه‌های درون شهری، برون شهری، راه‌آهن، فرودگاه و ...) و مباحث مربوط به طراحی روسازی، زيرسازی، مديريت و نگهداری و تحليل ترافيکی راه‌ها پرداخته می‌شود.

همچنين طراحی مسيرهای خاص از جمله طراحی تونل، طراحی پل و مشخصات فنی و مهندسی آنها نيز از مواردی است که در اين گرایش مطرح است.

جدول ضرایب دروس امتحانی دکتری مهندسی راه و ترابی

[table id=6 /]

ز) دکتری عمران گرایش مهندسی سواحل، بنادر و سازه­ های دریایی

مهندسی سازه‌های دریایی در گرایش های دکتری عمران درباره انواع سازه‌های دریایی اعم از ساحلی، فراساحلی و تجهیزات زیر دریا بحث می‌کند.

این گرایش به مسائل مربوط به ساخت و طراحی سازه‌های مختلف دریایی ساحلی، فراساحلی و تجهیزات زیر دریا مانند انواع سکوها، اسکله‌ها، بندرها، موج شکن‌ها، دیوارهای ساحلی و تأسیسات حفاظتی سواحل، ستون‌های مهاربند و تأسیسات بندری مسائل ساحلی و معماری چیدمان تجهیزات دریا، طراحی آنها در کف دریا با توجه به شرایط آن می‌پردازد.

سازه‌های دریایی دربرگیرنده طیف وسیعی از سازه‌ها هستند که با اهداف متنوع و مختلفی احداث می‌گردند. در یک تقسیم‌بندی کلی می‌توان این سازه‌ها را به دو گروه سازه‌های ساحلی Onshore Structures و سازه‌های فراساحلیOffshore Structures  تقسیم نمود.

جدول ضرایب دروس امتحانی دکتری مهندسی سواحل، بنادر و سازه های دریایی

[table id=7 /]

ح) دکتری عمران گرایش مهندسی حمل و نقل

مهندسی حمل و نقل گرایشی از رشته دکتری مهندسی عمران است که از تکنیک‌های مهندسی برای جابجایی مؤثر و ایمن مسافر و کالا بهره می‌گیرد.

توجه این گرایش از مهندسی عمران عمدتاً به ساخت زیرساخت‌های ثابت مانند جاده، راه‌آهن، پل، علامت راهنمایی و چراغ راهنمایی برای این جابجایی است. هر چند که به طور روزافزون در کنار ساخت این زیرساخت‌های ثابت، این رشته به عناصر پویایی مانند چراغ‌های راهنمایی برای مدیریت ترافیک شهری می‌پردازد.

نمونه‌هایی از این عناصر پویا حسگرهایی است که در کف جاده‌ها برای اندازه‌گیری نرخ جریان نصب می‌شود یا دوربین‌های کنترل سرعت و یا سامانه‌های خودکار هدایت ترافیک.

جدول ضرایب دروس امتحانی دکتری مهندسی حمل و نقل

[table id=8 /]

ط) دکتری عمران گرایش مدیریت ساخت

مهندسی و مدیریت ساخت یکی از گرایش های دکتری مهندسی عمران است که به صورت حرفه ای به طراحی ، ساخت و مدیریت زیرسازه هایی از جمله بزرگراه ها ، پل ها ، فرودگاه ها ، راه ها، ساختمان ها و سد ها می پردازد. 

تفاوت این مهندسان با مهندسان عمران معمولی این است که این مهندسان علاوه بر تسلط بر طراحی مانند مهندسان عمران معمولی ، بر مدیریت پروژه نیز مانند مدیران اجرایی ساخت و کنترل پروژه اشراف دارند.با این حال به صورت کلی می توان گفت مهندسان عمران بر روی کار طراحی تمرکز بیش تری دارند.

مسائل مهم در مدیریت پروژه این است که چگونه یک پروژه را در زمان مقرر ،از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه و با کیفیت قابل قبول تحویل داد.

جدول ضرایب دروس امتحانی دکتری مدیریت ساخت

[table id=9 /]

ی) دکتری عمران گرایش مهندسی محیط زیست

گرایشی از رشته دکتری مهندسی عمران است که با موضوعاتی نظیر عملکرد مواد شیمیایی و زیست‌شناسی موجودات، مباحث مربوط به اتلاف گرما و انرژی حرارتی، تصفیه و پالایش آب و هوا و اصلاح وبهبود مکان‌هائی که در اثر آسیب‌های قبلی و آلودگی­ های صنعتی صدمه دیده‌اند، در ارتباط می­باشد.

جدول ضرایب دروس امتحانی دکتری مهندسی محیط زیست

[table id=10 /]

منبع: دانشنامه ویکیپدیا و نفرات برتر کنکور دکتری مهندسی عمران