تفاوت کانون وکلا و مرکز وکلا به آن جهت برای جامعه ی فارغ التحصیلان رشته های مرتبط با حقوق اهمیت زیادی دارد زیرا یکی از دو راهی هایی که دانشجویان و فارق التحصیلان حقوق با آن روبرو هستند دو راهی شرکت در آزمون وکالت کانون وکلا و شرکت در آزمون وکالت مرکز وکلای قوه قضائیه است .اما این دو نهاد و آزمون هایی که برگزار میکنند چه تفاوتی با هم دارند ؟ فرق بین وکیل کانون وکلا با وکیل مرکز مشاوران ( مرکز وکلای قوه قضائیه ) در چیست ؟ آیا محدودیت هایی برای وکالت در این دو نهاد وجود دارد؟
در ابتدا باید گفت کانون وکلا و مرکز مشاوران ( مرکز وکلای قوه قضائیه ) دو نهاد موازی هستند که هرساله آزمون هایی برای پذیرش کارآموزان وکالت برگزار میکنند . دایره فعالیت وکلا در هر دو نهاد یکسان بوده اما این دو نهاد از لحاظ برگزاری آزمون وکالت ، مفاد و دروس وضرایب آزمون ، چگونگی نحوه کارآموزی و نحوه اخذ پروانه وکالت متفاوت هستند که در این مقاله به بررسی تمام این موارد خواهیم پرداخت .
معرفی کانون وکلای دادگستری
کانون وکلای دادگستری ( bar association) نهادی مستقل ، غیر دولتی و دارای شخصیت حقوقی است. در ایران و سایر کشور ها این نهاد وظیفه اعطای صلاحیت و پروانه وکالت را دارد .
کانون وکلای دادگستری قدیمی ترین سازمان مردم نهاد ایرانیست ه به موجب لایحهٔ قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری در سال ۱۳۳۱ به عنوان نهادی با شخصیت حقوقی و مستقل ایجاد شده و کماکان به فعالیت خود ادامه میدهد .این نهاد زیرمجموعه هایی نظیر هیئت مدیره، رئیس، دادگاه انتظامی وکلا و دادسرای انتظامی وکلا را در خو جای داده که هر کدام از این اعضا ، وظایف مشخصی را برعهده دارند .
کانون وکلای دادگستری وظایف متعددی را بر عهده داشته که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- دادن پروانه وکالت به داوطلبانی که واجد شرایط قانونی باشند.
- اداره امور راجع به وکالت دادگستری و نظارت بر اعمال وکلا و کارگشایان.
- رسیدگی به تخلفات و تعقیب انتظامی وکلا و کارگشایان دادگستری به وسیله دادسرا و دادگاه انتظامی وکلا.
- معاضدت قضایی
- فراهم آوردن وسایل پیشرفت علمی و عملی وکلا.
تاریخ برگزاری ازمون وکالت ۱۴۰۲ کانون وکلای دادگستری
آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری ۱۴۰۲ در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۴۰۲ برگزار خواهد شد
آزمون وکالت مرکز وکلای قوه قضائیه در تاریخ سوم شهریور ماه 1402 برگزار خواهد شد
معرفی مرکز وکلای قوه قضائیه
مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانوادهٔ قوهٔ قضائیه نهادی موازی با کانون وکلای دادگستری است که از سال ۱۳۸۱ پیرو تصویب مادهٔ ۱۸۷ قانون برنامهٔ سوم توسعه (۱۳۷۹) برپا گردید. با تصویب این ماده ، این اختیار به قوهٔ قضائیه داده شد که نسبت به تأیید صلاحیت دانشآموختگان رشتهٔ حقوق جهت صدور مجوز وکالت و تأسیس مؤسسات مشاورهٔ حقوقی و نیز استخدام و نظارت بر کارشناسان رسمی دادگستری اقدام کند .
تفاوت وکیل قوه قضائیه با وکیل کانون وکلای دادگستری
وکلای مرکز وکلا و وکلای کانون وکلا از نظر صلاحیت هیچ تفاوتی ندارند و هردو میتوانند پرنده های حقوقی و کیفری و... را بر عهده بگیرند
تفاوت این دو در نهاد صادرکننده پروانه وکالت و نحوه کار آموزی و مراحل دریافت پروانه است . پس تفاوت چندانی بین این دو وجود ندارد .
تفاوت آزمون های وکالت کانون وکلا و مرکز وکلای قوه قضائیه
از لحاظ مفاد آزمونی
یکی از مراحل آزمون های وکالت ، آزمون کتبی تستی بوده که داوطلبان میبایست نمره قبولی را در این آزمون کسب کنند . که طبق قانون جدید ، هریک از داوطلبان میبایست برای قبولی نمره تراز 70% از یک درصد اول قبول شدگان را کسب کند .درست است که در نتیجه تفاوتی بین وکلای کانون وکلا و مرکز وکلا وجود ندارد اما در آزمون های تستی و برخی از مراحل کسب پروانه وکالت تفاوت هایی بین این دو نهاد وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت .
دروس و ضرایب آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری
داوطلبان آزمون وکالت کانون وکلا برای قبولی در این آزمون میبایست 7 عنوان درسی که هر کدام یک یا چند رفرنس اصلی را به خود اختصاص میدهند مطالعه کنند که میتوانید عناوین و ضرایب این دروس را مشاهده کنید :
دروس |
ضرایب |
حقوق مدنی |
3 |
آیین دادرسی مدنی |
3 |
حقوق تجارت |
2 |
حقوق جزا |
2 |
آیین دادرسی کیفری |
2 |
اصول استنباط حقوق اسلامی و متون فقه |
1 |
حقوق اساسی |
1 |
تغییرات جدید در دروس و ضرایب آزمون وکالت مرکز وکلای قوه قضائیه
بر اساس اطلاعات واصله تغییرات جدیدی در ضرایب دروس در آزمون وکالت ایجاد شده که به بررسی جزئیات آنها خواهیم پرداخت.
داوطلبان آزمون وکالت مرکز وکلای قوه قضائیه برای قبولی در آزمون تستی میبایست هشت عنوان درسی را مطالعه کرده و نمره قبولی را در این آزمون کسب کنند تا بتوانند به مراحل بعدی راه پیدا کنند.
دروس و ضرایب این آزمون را میتوانید در جدول زیر مشاهده کنید :
عنوان درس |
ضریب |
حقوق مدنی |
3 |
آیین دادرسی مدنی |
3 |
حقوق تجارت |
2 |
حقوق جزای عمومی و اختصاصی |
2 |
آیین دادرسی کیفری |
2 |
متون فقه |
1 |
حقوق ثبت |
1 |
حقوق اساسی |
1 |
تفاوت کانون وکلا و مرکز مشاوران از لحاظ نحوه کارآموزی
وظایف کارآموزان کانون وکلا
افراد دارای معرفی نامه دوره کارآموزی در کانون وکلا، موظف اند حداکثر ظرف مدت ۱۰ روز خود را به مسئول مربوطه در این نهاد معرفی کرده و برای اجرا و انجام تکالیف خود در دوره ۱۸ ماهه مذکور خود را آماده سازد. در این دوره شرح وظایف آن ها به صورت زیر می باشد:
انجام وظایف محوله از سوی کانون وکلا، هم چون کار در دادسرا، شعبه معاضدت، دادگاه و…
گذراندن دوره کار با رایانه در صورت نیاز به تشخیص کانون و ارائه گواهی مورد نیاز به کانون زیر نظر آموزشگاه های مورد تایید کانون.
مطالعه دقیق قوانین و متون حقوقی انجام کارهای پرونده های مربوط به کارآموزی، زیر نظر و راهنمایی وکیل سرپرست و تسلیم گزارش به وی جهت پیگیری وضعیت کارآموز.
تبصره ۱
کارآموز باید کلیه امور وکالتی را که خود پذیرفته است یا توسط وکیل سرپرست به وی ارجاع داده شده است، مانند تنظیم وکالت نامه، دادخواست، شکواییه، لایحه و غیره با نظارت وکیل سرپرست به اتمام برساند، به گونه ای که در هر مورد رسیدگی به امور وکالتی کارآموز به وسیله وکیل سرپرست و مقامات کانون به سهولت امکان پذیر باشد.
تبصره ۲
تاسیس هرگونه دفتر یا موسسه، منفردا یا متفقا با کارآموزان دیگر و وکلا برای کارآموز ممنوع بوده و مکلف است در دفتر وکیل سرپرست حاضر شود. تخطی از این امر تخلف انتظامی محسوب می شود و پیگردهای قانونی به همراه خواهد داشت.
کارآموز موظف است تا گزارش عملکرد خود در جلسات مختلف دادگاه، کارگاه های آموزشی، و دفتر وکیل سرپرست، را در هر دوره سه ماهه به سرپرست ارائه دهد و از وی تقاضا داشته باشد تا نظر خود را ظرف مدت یک هفته به کمیسیون نظارت ارجاع دهد.توجه داشته باشید که غیبت در بیش از یک پنجم (۲۰ درصد)، جلسات سخرانی، کارگاه های آموزشی و یا امور محول شده، نقصان کارآموز به شمار خواهد آمد و می تواند در روند کسب پروانه وکالت تاثیر منفی بگذارد. به علاوه غیبت در بیش از نیمی از موارد مذکور منجر به تجدید دوره برای وی خواهد شد.
حضور کارآموز در حداقل دو جلسه دادرسی مدنی و کیفری دادگاه ها در ماه الزامیست. تهیه گزارش از این جلسات نیز برای تهیه گزارش دوره ای اهمیت فراوانی خواهد داشت.
کارآموز باید حداقل بعد از گذشت ۳ماه از شروع دوره، ۷ عنوان کار تحقیقی به کمیسیون پیشنهاد کند. که در جلسات ایراد سخرانی کارآموزان مطرح می گردد. برای داشتن آموزش بهتر، کارآموز باید در صورت امکان در جلسات مختلف محاکم با موضوعات متنوع شرکت داشته باشد و از تهیه گزارش با موضوعات تکراری و مشابه خودداری کند.
بعد از انجام امور محوله و تهیه تمام گزارشات برای تسلیم به کمیسیون بررسی، در صورت تایید موارد محوله و عدم نیاز به تمدید و یا تجدید دوره، داوطلب موظف است خود را برای آزمون نهایی با نام آزمون اختبار آماده سازد در بعد از قبولی و اجرای مراسم تحلیف و سوگند، موفق به کسب پروانه وکالت پایه ۱ خود شود.
توجه
طبق تغییرات جدید ، کارآموزان کانون وکلا حدودا تا 8 ماه بعد از قبولی اجازه قبول پرونده مستقل را نخواهند داشت ( این محدودیت برای کارآموزان مرکز مشاوران وجود ندارد )
اما در مرکز وکلا شرایط و نحوه کاآموزی متفاوت بوده که در ادامه به بررسی آن میپردازیم.
وظایف کارآموزان مرکز وکلای قوه قضائیه
طبق ماده ۲۵ آیین نامه اجرایی ماده ۱۸۷ مشاوران حقوقی، کارآموزان مرکز وکلا ، بعد از قبولی در آزمون و اخذ پروانه ، تا دوسال مشاور حقوقی و وکیل پایه دو محسوب میشوند .
این افراد برای قبول پرونده ها محدودیت داشته و اجازه وکالت در تمام کیس ها را نخواهند داشت بطور مثال حق شركت در محاكم كيفري كه به جرايم «تعزيري مستوجب حبس كمتر از ۱۰ سال و شلاق و جزاي نقدي و اقدامات تأميني و بازدارنده» رسيدگي ميكنند و نيز در محاكم حقوقي كه به دعاوي با خواسته كمتر از پانصد ميليون ريال يا خواسته غير مالي مگر در دعاوي مربوط به اختلاف در اصل نكاح اصل طلاق، اثبات و نفي نسب رسيدگي ميكنند را دارند.بعد از اتمام این دوره دوساله و احراز صلاحیت ، پروانه وکالت پایه دو آنها به پروانه وکالت پایه یک تبدیل میشود و میتوانند در کلیه پرونده ها وکالت کنند .
در رابطه با وظایف کارآموزان در قانون تسهیل تغییراتی ایجاد شده که امکان تغییر مجدد نیز در مدت و نحوه و مراح کار آموزی وجود دارد
سایر تفاوت های این دو نهاد
- وکلای کانون، دارای امتیاز صندوق بیمه تعاون بازنشستگی و کمیسیونهای رفاهی علمی، آموزشی ورزشی و… هستند و به علاوه ویژگی های رفاهی دیگر هم چون وام خرید اتومبیل، دفتر و.. نیز برای آن ها محفوظ شده است در صورتی که وکلای مرکز مشاوران فقط «بیمه تکمیلی کمیسیون آموزش» را دارا هستند.
- وکلای کانون، در کل کشور کانون های مجزا دارند در حالی که وکلای مرکز مشاوران تنها در چهار منطقه کشوری که تازه تاسیس نیز می باشند، کانون اختصاصی دارند و فقط به شکل اسمی حق رای دارند و رسماً خود وکلا شرکتکننده نمی باشند.
- وکلای مرکز مشاوران همزمان با اخذ پروانه پایه دوم، اجازه تاسیس موسسات حقوقی و مشاوره دارند اما وکلای پایه ۱ و کارآموزان وکالت دادگستری تا ۱۰سال چنین حقی را نخواهند داشت.
- حق الزحمه تعریفی برای وکلای این دو گروه، متفاوت می باشد که طبق جدول اعلامی از سوی هر یک از ارگان ها لحاظ می گردد.
چنانچه پس از مطالعه این مطلب هنوز سوالی دارید و یا مایلید تا اطلاعات بیشتری دریافت کنید می توانید با مشاورین مجرب مجموعه آکادمی آریانا یک تماس رایگان داشته باشید تا راهنمایی شوید.