بازار کار رشته دندانپزشکی به دلیل گسترش مشکلات و بیماریهای دهان و دندان و همچنین مراقبت و بهداشت دهان و دندان به یک عرصه پر درآمد تبدیل شده است. افراد برای شناخت بهتر و ورود به بازار کار رشته دندانپزشکی نیازمند یادگیری یک سری اطلاعات پایه ای و مهارت های مختص این رشته می باشند.
بازار کار رشته دندانپزشکی
دندانپزشکی یک علم تخصصی است که سلامت دهان و دندان را به عنوان عضوی مهم در سلامت جسم و روح، زیبایی و ادا کردن کلمات تامین میکند. همچنین به یاری این علم میتوان بسیاری از بیماریها را در مراحل اولیه شناخت و از پیشرفت آن جلوگیری نمود.
رشته دندانپزشکی در مقطع دکترای عمومی مرتبط با نحوه رعایت بهداشت پیشگیری و درمان انواع بیماریهای دهان و دندان است. دندانپزشکی یک علم تخصصی است که وظیفه آن حفظ سلامت دهان و دندان است. این علم میتوان از بسیاری از بیماریها در مرحله اولیه اطلاع پیدا کند و آنها را درمان کند و از پیشرفت آن جلوگیری کند.
دندانپزشکان اغلب اولین متخصصان مراقبت های بهداشتی هستند که طیف وسیعی از بیماری ها را تشخیص داده و شناسایی می کنند ، از فشار خون بالا گرفته تا سرطان دهان. آنها مشکلات مربوط به دندان ها، بافت لثه، زبان، لب ها و فک ها را تشخیص داده و درمان می کنند. این بیماری های دهان اغلب مسائل بهداشتی دیگری را نشان می دهد که ممکن است نیاز به پیگیری با پزشک اولیه بیمار داشته باشد.
در دوران مدرن مراقبت های بهداشتی ، دندانپزشکان از فناوری جدید و پیشرفته ای مانند رایانه، رادیوگرافی دیجیتال، توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی در تشخیص بیماران استفاده می کنند.
دندانپزشکان خدماتی را ارائه می دهند که ظاهر و اعتماد به نفس بیماران را از طریق طیف گسترده ای از روش های زیبایی دندان بهبود می بخشد. این خدمات می تواند احساس بهتری نسبت به لبخند بیماران ایجاد کند. دندانپزشکان برای ترمیم ، ترمیم و نگهداری دندان ، لثه و بافت های دهانی که در اثر حوادث یا بیماری ها از دست رفته یا آسیب دیده اند ، جراحی تروما ، کاشت دندان ، پیوند بافت و جراحی لیزر را انجام می دهند.
پیش نیاز ها و رشته های تحصیلی که میتوانند وارد رشته دندانپزشکی شوند
رشته دندان پزشکی هم مانند رشته پزشکی، جزو رشته های دکتری عمومی زیر گروه 1 تجربی است. همچنین رشته دندان پزشکی بعد از رشته پزشکی، یکی از پرطرفدارترین رشته ها بین متقاضیان و داوطلبین کنکور می باشد در نتیجه پیش نیاز این رشته داشتن مدرک دیپلم و پیش دانشگاهی می باشد.
رشته دندانپزشکی مناسب چه کسانی است؟
برای انتخاب صحیح رشته و شغل، لازم است که هر فرد به ویژگیهای شخصیتی، استعداد، علایق و مهارتهای خود توجه کند. شناخت این عوامل در پیشرفت تحصیلی و شغلی و موفقیت کاری و رضایت از زندگی نقش اساسی دارد.
افراد در بازار کار رشته دندانپزشکی باید دارای ویژگی های زیر باشند:
- علاقه به پیشرفت و توانایی مطالعه منظم: علم دندانپزشکی هر روز پیشرفت میکند، بنابراین مطالعه مستمر و پیگیری دانش جدید ضرورت دارد.
- قدرت و سلامت بدنی: کار طولانی مدت و معمولا در وضعیت ثابت نیازمند عضلات و اسکلت به نسب قوی است. افرادی که دچار مشکلات در این دو اندام خود نباشند قطعا بسیار بهتر از عهده انجام کارهای دندانپزشکی برمیآیند.
- صبر و تحمل: کار دندانپزشکان نیاز به دقت زیاد و تمرکز دارد و دندانپزشک باید صبوری لازم برای این کار را داشته باشد.
- مهارت کلامی: افراد بسیاری از انجام درمانهای دهان و درد آن وحشت دارند و این وظیفه یک دندانپزشک است که برقراری ارتباط کلامی و دادن آرامش، به بیمار اطمینان بدهد تا استرس او کمتر شود.
- مهارت اجتماعی: برقراری ارتباط انسانی و دوستانه با بیمار، علاوه بر ایجاد حس آرامش باعث همکاری بهتر بیمار حین انجام کار میشود. دندانپزشک باید بتواند با حوصله به سوالات بیماران پاسخ دهد و توضیحات لازم را ارائه کند. این مهارت خصوصا در کار با کودکان اهمیت بیشتری پیدا میکند.
- مهارت انجام کارهای ظریف با دست: هماهنگ بودن دست و چشم و قدرت دست در انجام کارهای ظریف مانند بخیه زدن نقش مهمی در موفقیت یک دندانپزشک دارند.
- سرعت عمل: بسیاری از بیماران دچار مشکلات فکی هستند و حتی افراد سالم نیز برای باز ماندن هان خود ظرفیت نامحدودی ندارند. در کار با کودکان، کارمندان و افراد آسیب دیده، دندانپزشک باید بتواند در کنار کیفیت مناسب کار، سرعت عمل خود را هم افزایش دهد.
- حس زیبایی شناسی، ذوق و سلیقه: تقریبا در بیشتر کارهای دندانپزشکی، علاوه بر درمان علائمی همچون درد و ترمیم کردن مشکلات دندان و لثه، زیبایی نهایی نیز برای بیماران بسیار مهم است. در برخی تخصصها مانند زیبایی و طراحی لبخند، ارتودنسی، جراحی لثه، جراحی فک و بینی نیز حس زیباییشناسی و توجه به هارمونی اهمیت دارد.
- توانایی حل مسئله و خلاقیت: اگرچه طی دوران تحصیل و پس از آن دانش فنی لازم در اختیار دانشجویان قرار میگیرد، اما خلاقیت و حل مسئله دو استعدادی هستند که با به صورت ذاتی در فرد وجود دارند یا باید برای موفقیت بیشتر آنها را تقویت کند. ممکن است دندانپزشک با موارد جدید یا استثنا روبرو باشد که درمان آنها نیازمند ترکیبی از تواناییها و ایجاد یک راه حل جدید باشد.
- توجه به جزئیات: نکات کوچک و جزئیات بسیاری برای درمان مشکلات دندانها وجود دارند. توجه کافی به لثه، تک تک دندانها، معاینه صحیح بافت مخاطی داخل دهان، گرفتن شرح حال و توجه به داروهای مصرفی و بیماریهای زمینهای فرد، همگی نقش اساسی در انتخاب بهترین و کم عارضهترین درمان دارند.
- توجه به اخلاق انسانی و حرفهای: اخلاق خصوصا در رشتههایی که با سلامت روح و جسم افراد در ارتباط هستند حائز اهمیت فراوانی است. برای فردی که در زندگی خود به رعایت اخلاق، انصاف و عدل معتقد باشد، رضایت و سلامت بیمار در درجه اول اهمیت قرار میگیرند.
زیرشاخه ها و گرایش های رشته دندان پزشکی
بعد از این که دانشجو دوره کارشناسی خود را در رشته دندان پزشکی گذراند میتواند تخصص خود را در رشته های زیر بگیرد و شروع به کار و حتی آموزش کند.
- ارتودنتیسیت
- پاتولوژی دهان و صورت یا آسیب شناسی
- اندودنتیست یا درمان ریشه دندان
- دندان پزشکی ترمیمی و زیبایی
- پریودنتیست یا جراحی لثه
- پدودنتیست یا دندانپزشکی اطفال
- رادیولوژی دهان، فک و صورت
- تشخیص بیماری های دهان
وظایف یک دندانپزشک چیست؟
در این قسمت به وظایف یک دندانپزشک در بازار کار رشته دندانپزشکی پرداختیم:
- در طول یک ویزیت معمول مطب دندانپزشک ، یک متخصص بهداشت یا دستیار دندانپزشکی سابقه پزشکی بیمار را جمع آوری می کند ، اشعه ایکس می گیرد و دندان های بیمار را تمیز می کند. سپس ، دندانپزشکان خود مسئول انجام یک معاینه کامل برای ارزیابی نگرانی های خاص هستند.
- هنگامی که بیمار با نگرانی خاصی در مورد سلامت دهان و دندان به دندانپزشک مراجعه می کند ، دندانپزشکان داخل دهان خود را بررسی می کنند ، تصویربرداری را ارزیابی می کنند ، یک دوره درمان را تعیین می کنند و هرگونه عمل لازم را انجام می دهند. کار روزانه یک دندانپزشک عمومی بسته به نیاز بیماران متفاوت است.
- دندان ها ، فک و لثه ها را از طریق تصویربرداری با اشعه ایکس و معاینه عملی بررسی کنید تا سلامت دهان و دندان و تشخیص مشکلات را ارزیابی کنید.
- حفره ها را پر کرده و کانال های ریشه را برای از بین بردن پوسیدگی دندان ها انجام دهید.
- اندازه گیری کرده و بیماران را برای تاج ، دندان مصنوعی و سایر وسایل ضروری دهان و دندان مناسب کنید.
- دندانهای آسیب دیده که قابل ترمیم نیستند را بیرون آورید و جایگزین های مصنوعی را نصب کنید.
- مواد سفید کننده یا سیلانت را روی دندان ها بمالید.
- آموزش مراقبت از دندان از جمله مسواک زدن ، نخ دندان کشیدن ، رژیم غذایی و استفاده از وسایل دندانپزشکی مانند پروتز دندان به بیماران.
مهارت های لازم برای ورود به بازار کار رشته دندانپزشکی
درست مانند پزشکان ، دندانپزشکان بیشتر مهارت های فنی مورد نیاز برای دندانپزشکی را در دانشکده دندانپزشکی می آموزند. دندانپزشکان برای موفقیت و ورود به بازار کار رشته دندانپزشکی باید از یک سری مهارت های مختص این رشته برخوردار باشند:
دندانپزشکان باید نحوه کار با انواع ابزارهای دندانپزشکی لازم برای بررسی و ترمیم دندان ها از جمله مته ، فورسپس و آینه های دهان را بیاموزند.
علاوه بر این ، دندانپزشکان باید نحوه کار با دستگاههای اشعه ایکس ، ابزارهای لیزری، اسکنرهای دیجیتال و سایر فناوریهای مورد استفاده برای کمک به بیماران خود را بدانند. همه این مهارتهای فنی دندانپزشکی نیاز به تمرکز ، مهارت مناسب دست و صبر برای انجام ارزیابی و درمان دندانپزشکی دارد.
راه حل برخی از مشکلات دندان مانند یک کانال ریشه ای که به سختی قابل دسترسی است یا استخراج دشوار می تواند به راه حل های خلاقانه ای نیاز داشته باشد ، بنابراین دندانپزشکان همچنین از مهارت های عمومی مانند حل مشکل ، تفکر انتقادی و مشاهده هنگام انجام روش ها و اجرای درمان استفاده می کنند.
در عمل خصوصی ، دندانپزشکان هنگام نظارت بر دستیاران دندانپزشک خود ، متخصصان بهداشت ، تکنسین های آزمایشگاه و سایر کارکنان مطب ، باید مهارت های مدیریت و تفویض اختیار را نیز اعمال کنند. آنها همچنین ممکن است بر وظایف عمومی اداری مانند حسابداری ، نگهداری از تجهیزات و خرید تجهیزات نظارت کنند.
بازار کار رشته دندانپزشکی در ایران و خارج
بازار کار رشته دندانپزشکی در ایران به این بستگی دارد که آیا دندانپزشکان می خواهند در زمینه خاصی از دندانپزشکی تخصص داشته باشند یا دندانپزشکی عمومی را انجام دهند.
برخی از دندانپزشکان تخصص هایی مانند اطفال ، ارتودنسی ، اندودنتیکس ، جراحی دهان ، پریودنتسی و سایر تخصص های دندانپزشکی را انتخاب می کنند که نیاز به تحصیلات تکمیلی دارد و مسیر شغلی خاص خود را دارد.
به عنوان یک دندانپزشک عمومی ، اکثر دندانپزشکان انتخاب می کنند که در یک عمل خصوصی انفرادی ، با سایر دندانپزشکان در مشاغل خصوصی مشارکت کنند.
دندانپزشکان همچنین می توانند در زمینه های تحقیقاتی و دانشگاهی که وظیفه آموزش دندانپزشکان جدید ، دانشجویان دندانپزشکی و ارائه آموزش و خدمات جامعه را بر عهده دارند ، کار کنند.
در حال حاضر دندانپزشکی زیبایی یکی از پرطرفدارترین و پول سازترین گرایشهای تخصصی در دندانپزشکی است. همانطور که گفته شد، امکان کار در مراکز دولتی، دانشگاهها یا مطب خصوصی وجود دارد.
همچنین بازار کار خوبی را در میان کشور های اتریش و اسپانیا را داراست ومیزان در آمد آن بستگی به تخصص و مهارت فرد و بازاریابی و معرفی خود دارد.
آینده شغلی رشته دندان پزشکی
باید توجه داشت که به دلیل افزایش پذیرش این رشته، خطر اشباع شدن رشته دندانپزشکی تا چند سال دیگر یا کاهش درآمد آنها دور از انتظار نیست. بنابراین بازار کار و میزان درآمد یک دندانپزشک، نسبت مستقیمی با مهارت و قدرت بازاریابی او خواهد داشت.
درآمد دندانپزشکان
میزان حقوق دندانپزشک با توجه به استان محل فعالیت و شرایط کاری متفاوت است دندانپزشکانی که جذب مراکز درمانی دولتی می شوند، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کنند اما دندانپزشکانی در کلینیک های خصوصی فعالیت دارند، درآمد بیشتری دارند و معمولا بدین صورت است که به ازای هر بیمار ، درصدی را به عنوان حق العمل به کلینیک پرداخت می کنند.
یکی از پر در آمدترین تخصص های دندانپزشکی، ارتودنسی با درآمد ماهیانه 35 میلیون تومان می باشد. درآمد ماهیانه جراحی دهان و فک و صورت حداقل 30 میلیون تومان در ماه است.
دندانپزشک متخصص از عمل جراحی هایی که روزانه انجام می دهد ، درآمد مجزایی خواهد داشت و اگر در ماه فقط 10 عمل جراحی داشته باشد ، می تواند ماهانه حدود 10 میلیون تومان نیز از طریق جراحی کسب کند.
يک كلينيک دندانپزشكي در كمترين حالت 15 ميليون درآمد دارد كه با كسر 12 درصد هزينه ها بين 12 و نيم تا 13 ميليون سود خالص دارد كه در آمد ماهيانه آن به بيش از 300 ميليون تومان مي رسد.
شرایط مهاجرت دندانپزشکی
برای مهاجرت این رشته باید توجه داشته باشید به شرایط کشور مقصد چون بعضی از کشور ها رده سنی برایشان مهم بوده و گاها بعضی از کشور ها همراه و خانواده را پذیرش نمیکند اما از شرایط عمومی آن میتوان به معادل سازی مدرک و ترجمه آن و گرفتن مدرک زبان اشاره کرد. بهترین کشورهای پذیرنده رشته دندانپزشکی اتریش، آلمان،بلژیک، هلند، اسپانیا و نروژ است.