معرفی رشته صنایع دستی

مطلب زیر در مورد شرایط انتخاب رشته صنایع دستی و ادامه تحصیل و بازار کار در این رشته می باشد.

رشته صنایع دستی 

صنایع دستی به صنایع و اجسامی گفته می شود که بر پایه هنر و ذوق و خلاقیت انسان ساخت شده است.

همان طور که می دانید صنایع دستی هر منطقه، شهر یا کشور با صنایع دستی مناطق دیگر فرق دارد و  صنایع دستی هر منطقه به طور کامل بیانگر اعتقادات رسوم و آداب و فرهنگ آن منطقه است. به همین دلیل با استفا ده  از صنایع دستی می توان به انتشار فرهنگ های مختلف در میان مردم دنیا پرداخت.

یکی از مهمترین ویژه گی های رشته صنایع دستی این است که نیاز به هیچ فناوری پیچیده و گران قیمتی ندارد و با ابزار کاملا ساده خلق می شود.

صنایع دستی مفهومی دو گانه دارد زیرا روح خود را از هنر و جسم خود را از صنعت وام گرفته است و به همین دلیل عده ای از اساتید و صاحب نظران رشته صنایع دستی را از دید هنر مورد برسی قرار می دهند و عده ای از اساتید و صاحب نظران این رشته را از دید گاه و دریچه ی صنعت می نگرند و مورد برسی قرار می دهند.

رشته صنایع دستی تنها رشته ای است که در آن هنر و کار برد در کنار هم قرار می گیرند. به طور مثال در رشته نقاشی هنر محض به کار رفته است و یک تابلو نقاشی کار برد روزمره ای ندارد. ولی یک قطعه ی صنایع دستی علاوه بر هنری که در آن به کار رفته است باید کار برد روزانه ای هم برایش در نظر گرفت.

در این رشته دانشجوی محترم طی 4 سال اطلاعاتی در مورد 24 گروه بزرگ صنایع دستی ایران که شامل 158 شاخه می شود به دست می آورد. همچنین با پرداختن به یکی از 4 گرایش اصلی صنایع دستی که عبارت اند از : سفال گری و صنایع چوب و نگارگری و طراحی فرش. در یکی از این گرایش ها صاحب تخصص می شود و مهارت های لازم را برای تولید و ساخت صنایع دستی فرا می گیرد .

انتخاب رشته کنکور

مهمترین دارایی برای ورود به رشته صنایع دستی عشق و علاقه ی فرد به هنر و آثار صنایع دستی است. همچنین باید پایمردی و حوصله ی لازم را برای آموختن این هنر داشت و در طراحی بخصوص طراحی سنتی قوی باشد. و همچنین دانشجوی رشته صنایع دستی باید با سنت و فرهنگ گذشته و حال کشور آشنا باشد وماشین ها و ابزار های جدید را به طور کامل بشناسد. دانشجویی که تمام این اطلاعات و توانایی ها را داشته باشد می تواند طرح هایی ارائه دهد که هم اصول بومی و قدیمی و هم اصول نوآوری هنری در آن به کار رفته باشد. با توجه به مطالب ذکر شده آشنایی با سنت ها و روش ها و هنرهای قدیمی و آشنایی با روش های روز و دستگاه ها و ماشین آلات جدید برای دانشجو یک ضرورت محسوب می شود.

این مورد هم برای عزیزانی که درباره ی رشته صنایع دستی اطلاعات کسب می کنند و یا انتخاب رشته صنایع دستی را انجام داده اند  گفتنی و مهم است که : عزیزانی که می خواهند در رشته صنایع دستی تحصیل کنند باید از آمادگی جسمانی خوبی برخوردار باشند : برای مثال در رشته خاتم کاری که ظرافت حرف اول را می زند داشتن دست هایی سریع و چابک اهمیت خاصی دارد.

انتخاب رشته دانشگاه آزاد

شاید برای بعضی ها سوال باشد که وجود رشته ای  مثل رشته صنایع دستی چه سودی برایمان دارد. این افراد باید بدانند که هنر و صنایع دستی هر کشور ثابت کننده ی پیشینه و گذشته آن کشور است و اگر کشوری در زمینه ی هنر و صنایع دستی حرفی برای گفتن نداشته باشد انگار هیچ پیشینه و  گذشته ای هم ندارد. و ما باید برای نگه داری از گذشته ی پر بار کشور مان و همچنین فراموش نشدن صنایع دستی زیبای مان باید چنین رشته ای را در دانشگا ه های سطح بالای کشورمان تدریس کنیم. به طور مثال هنر فرش بافی یک هنر کاملا ایرانی است ولی کتاب هایی که در جهان برای تعریف این هنر وجود دارد بیشتر به زبان های بیگانه هستند.

پس به صورت روان و خلاصه رشته صنایع دستی رشته ای است که در آن دانشجویانی تربیت می شوند که صنایع دستی و هنر ایران را زنده و پویا نگه داشته و به جها نیان بشناسانند. و برای تحقق این امر باید این دانشجویان هم هنر گذشتگان مان را و هم صنعت روز دنیا را بشناسند.

دروسی که بعد از انتخاب رشته صنایع دستی در مقطع کار شناسی گذرانده خواهد شد

دروسی که برای اخذ مدرک کارشناسی رشته صنایع دستی باید خوانده شود به 4 دسته تقسیم می شود که عبارت اند از  :

 الف : دروس عمومی. دروس عمومی اغلب در تمام رشته ها یکی هستند.

 ب : دروس اختیاری.

 1 . آشنایی با رشته های هنری معاصر .

 2 . مدیریت تولید صنعتی .

 3 . حکمت هنر اسلامی .

 4 . خوشنویسی و طراحی حروف 2 .

 5 . هندسه مناظر و مرایا .

 6 . کارگاه مواد و روش های ساخت 1 .

 7 . کارگاه مواد و روش های ساخت 2 .

 8 . کارگاه مواد و روش های ساخت 3 .

 9 . تاریخ طراحی صنعتی و اختراعات .

 ج : دروس پایه :

 1 . مبانی هنر های تجسمی 1 .

 2 . مبانی هنر های تجسمی  2 .

 3 . کارگاه طراحی پایه 1 .

 4 . کارگاه طراحی پایه 2 .

 5 . کارگاه عکاسی پایه  1 .

 6 . کارگاه عکاسی پایه  2 .

 7 . کارگاه حجم سازی .

 8 . انسان طبیعت طراحی 1 .

 9 . هنر و تمدن اسلامی 1 .

 10 . هنر و تمدن اسلامی 2 .

 11 . آشنایی با هنر در تاریخ 1 .

 12 . آشنایی با هنر در تاریخ 2 .

 13 . آشنایی با هنر های سنتی ایران .

 د : دروس اصلی و تخصصی .

 1 . هندسه ی نقوش در صنایع دستی ایران 1  .

 2 . هندسه ی نقوش در صنایع دستی ایران 2 .

 3 . تحقیق در صنایع دستی ایران 1 .

 4 . تحقیق در صنایع دستی ایران 2 .

 5 . مرمت و نگهداری اثار هنری 1 .

 6 . مرمت و نگهداری اثار هنری 2 .

 7 . انسان طبیعت طراحی 2 .

 8 . خوشنویسی و طراحی حروف 1 .

 9 . طرح اشیا در تمدن اسلامی .

 11 . تحول صنایع دستی در دنیا .

  12 . تاریخچه ی کتابت .

 13 . کارگاه صنایع دستی 1 .

 14 . کارگاه صنایع دستی 2 .

 15 . کارگاه صنایع دستی 3 .

 16 . کارگاه صنایع دستی 4 .

 17 . کارگاه صنایع دستی 5 .

 18 . کارگاه صنایع دستی 6 .

 19 . کارگاه صنایع دستی 7 .

 20 . کارگاه صنایع دستی 8 .

 21 . کارگاه صنایع دستی 9 .

 22 . کارگاه تخصصی صنایع دستی 1 .

 23 . کارگاه تخصصی صنایع دستی 2 .

ادامه تحصیل در رشته صنایع دستی

عزیزانی که در رشته صنایع دستی قبول شده و مقطع کارشناسی را  گذرانده اند و قصد ادامه تحصیل در رشته صنایع دستی را دارند می توانند در دانشگاه های آزاد و یا دولتی در همین رشته تا مقطع ارشد و دکتری ادامه تحصیل دهند .

گرایش های مختلف در رشته صنایع دستی

طبق مصوبه شورای عالی برنامه ریزی وزارت فرهنگ و آموزش عالی دانشجویان رشته صنایع دستی  در مقطع کارشناسی در طی تحصیل خود گرایش تخصصی انتخاب نمی کنند بلکه در این مدت در 8 گروه اصلی صنایع دستی شامل : رنگ رزی، آبگینه، سفال، کاشی، مینیاتور، تذهیب،  نجاری و صنایع چوب ، نساجی و صنایع فلزی ، اطلاعات عملی و علمی به دست می آورند.

اما در رشته صنایع دستی در مقطع کارشناسی ارشد عزیزان می توانند در 6 گرایش زیر به طور کاملا تخصصی تحصیل کنند:

  1 . پژوهش هنر

  2 . صنایع دستی

  3 . هنر  اسلامی

 4 . مطالعات موزه

 5 . تاریخ هنر

 6 . تاریخ هنر ایران باستان

بازار کار در رشته صنایع دستی

 فارغ التحصیلان عزیز رشته صنایع دستی قادر خواهند بود که با اطلاعات و دانش عمومی، نظری، تحقیقاتی از یک سو و کار عملی از سوی دیگر در واحد های دولتی فعالیت داشته باشند. و ضمن تولید آثار اداره امور عمومی یا بخش های کارگاهی یا تحقیقاتی را در دست بگیرند.

فارغ التحصیلان عزیز این رشته می توانند در مکان هایی مانند سازمان میراث فرهنگی، سازمان صنایع دستی ایران، اداره کل صنایع دستی، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان ایران گردی و جهان گردی، اداره ی کل موزه ها، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در زمینه های تحقیقاتی و پژوهشی به فعالیت و کار بپردازند.

و همچنین افرادی که انتخاب رشته صنایع دستی را انجام داده اند و تحصیلات خود را در این رشته به پایان رسانده اند می توانند با دایر کردن کارگاه های خانگی درآمد بهتر و بیشتری را داشته باشند.

با توجه به تجربه و توضیحات فارغ التحصیلان عزیز در رشته صنایع دستی افرادی که مدرک صنایع دستی را اخذ نموده اند می توانند به 2 صورت فعالیت شغلی داشته باشند.

 1 . ساختن آثاری که جنبه ی موزه ای و تزئینی دارد.

 2 . تولید صنایعی که جنبه ی کاربردی داشته و البته نیز جنبه ی هنری هم داشته باشند.

البته کارهای پژوهشی را نیز باید در نظر داشت. گرچه تا کنون به این زمینه توجه کافی نشده و ما در این زمینه بسیار ضعیف عمل کرده ایم. می توان گفت که این رشته  از بازار کار خوبی برخوردار است و یکی از مهمترین دلایل آن 2 جنبه ای بودن نوع فعالیت در این رشته است که فرد می تواند هم برای خود کار کرده و هم در صورت علاقه برای ارگان ها و نهاد های دولتی فعالیت کند. البته موفقیت در این رشته نیاز به  تلاش و پشتکار و حوصله ی زیادی  دارد.

شرایط پذیرش در رشته صنایع دستی بدون کنکور

افرادی که انتخاب رشته صنایع دستی را انجام داده اند و به هر دلیلی در این رشته قبول نشده اند و یا موفق به ورود در این رشته نشده اند ولی علاقه ی زیادی به این رشته دارند می توانند در مقطع کاردانی نا پیوسته و کار شناسی پیوسته به صورت بدون کنکور و با شرط معدل در این رشته تحصیل کنند. البته برای تحصیل در این رشته به صورت بدون کنکور شرط هایی نیز وجود دارد مانند شرط معدل.