بهداشت و ایمنی مواد غذایی رشته ای است که برای پیشگیری از عوارض مواد غذایی صنعتی مخصوصا آن عده که دارای مواد نگه دارنده و کنسرواتیو هستند می باشد. در این رشته تحصیلی باید مطالعاتی در زمینه اثرات سویی که ممکن است چنین موادی بر سلامت بگذارند را بررسی شود و پژوهشگر این رشته باید به دنبال جایگزینی موادی که اثرات سو نداشته باشند و یا به حداقل رساندن این اثرات سو باشد. مطلب زیر در مورد شرایط پذیرش در کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی و معرفی منابع ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی می باشد.
کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی
رشته بهداشت و ایمنی مواد غذایی چیست؟
بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، از هر 6 نفر در ایالات متحده، سالانه 1 نفر به دلیل خوردن غذاهای آلوده بیمار می شود. بیماری های منتقله از غذا سالانه باعث 48 میلیون بیماری در ایالات متحده می شود که منجر به بستری شدن 128000 نفر و مرگ 3000 نفر می شود. سازمان بهداشت جهانی (WHO) می گوید در هر کشوری در جهان، بیماری های ناشی از غذا مشکلی است که می توان از آن پیشگیری کرد. در سراسر جهان، 600 میلیون بیماری ناشی از غذا وجود داشت که منجر به مرگ 420000 نفر در سال 2010 شد و 40٪ از این بیماری ها در کودکان زیر 5 سال بود.
ایمنی مواد غذایی یک موضوع مهم برای همه ما است و تشخیص، مدیریت و پیشگیری از شیوع بیماری های ناشی از غذا برای بسیاری از مشاغل بهداشت عمومی یک هدف مهم است. یکی از اهداف طرح افراد سالم 2020 این است که با کمک به آمریکایی‌ها از روش‌های ایمنی غذا در خانه و رستوران‌ها، عفونت‌های ناشی از برخی از باکتری‌های منتقله از غذا را کاهش دهد.‡ اگر به دنبال دریافت مدرک کارشناسی ارشد بهداشت عمومی و کمک به رعایت این موارد هستید.
هدف از کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی تربیت دانش آموختگانی است که بتوانند با درک ایمنی و بهداشت مواد غذایی زمینه را برای بازرسی و نظارت مواد غذایی فراهم آورند و موجب ارتقا سلامت مواد غذایی شوند. کارشناسان ارشد بهداشت و ایمین مواد غذایی در دو زمینه مواد غذایی آماده و صنایع غذایی میتوانند به فعالیت بپردازند.
رشته های مجاز به شرکت در کنکور ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی در کنکور ارشد وزارت بهداشت 1401
ورود به کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی از طریق کنکور کارشناسی ارشد وزارت بهداشت می باشد. بر اساس قوانین وزارت بهداشت تنها رشته های خاصی مجاز به ورود به کارشناسی ارشد این رشته می باشند که این رشته ها شامل موارد زیر می باشند:
| دكتري پزشكي عمومي؛ داروسازي؛ دامپزشكي و دكتراي حرفه اي علوم آزمايشگاهي و يا كارشناسي در يكي ازرشته هاي علوم تغذيه، علوم و صنايع غذايي (گرايش كنترل كيفي و بهداشتي)؛ بهداشـت محــيط، بهداشــت عمــومي؛ ميكروبيولــوژي؛ علــوم آزمايشــگاهي؛ مهندسي كشـاورزي (گـرايش صـنايع غـذايي)؛ علـوم و مهندسـي صنايع غذايي؛ مهندسـي شـيمي (گـرايش شـيمي مـواد غـذايي)؛ بهداشت موادغذايي با منشـا دامـي؛ بهداشـت و بازرسـي گوشـت؛ مهندسي تكنولوژي صنايع آرد و بهداشت مواد غذايي |
دروس امتحانی و ضرایب کنکور ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی 1401
موارد امتحانی و ضرایب دروس در منابع ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی برای کنکور ارشد پزشکی و ایمنی مواد غذایی شامل موارد زیر می باشد:
میکروب شناسی مواد غذایی (2) ، اصول نگهداری مواد غذایی (2) ، شیمی مواد غذایی (2) ، کلیات بهداشت و ایمنی مواد غذایی (2) ، زبان عمومی (3)
بازار کار ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی و ادامه تحصیل دکتری در این رشته
فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی می توانند به عنوان پژوهشگر ، استاد دانشگاه ، متخصص تغذیه ، کارشناس بهداشت محیط ، کارشناس مواد خوراکی و آشامیدنی مشغول به کار شوند. همچنین با کارشناسی ارشد این رشته می توان وارد رشته های دکتری متعددی شد که این رشته ها شامل موارد زیر می باشد:
علوم و صنایع غذایی ، سیاست های غذا و تغذیه ، انفورماتیک پزشکی ، سلامت در بلایا و فوریت ها ، سلامت و رفاه اجتماعی ، اپیدمیولوژی ، مددکاری اجتماعی ، گفتاردرمانی
منابع ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی 1401
منابع ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی اعلام شده از سوی وزارت بهداشت برای ورود به کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی به شرح زیر می باشد:
| منابع درس میکروبیولوژی مواد غذایی (2) در منابع ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی | ١ -ميكروبيولوژي مواد غذايي مدرن، جي، ترجمه علي مرتضوي و ضياء الحق انتشارات دانشگاه علوم پزشكي فردوسي مشهد ٢ -ميكروبيولوژي موادغذايي، فريزر ترجمه علي مرتضوي و كاشاني نژاد انتشارات دانشگاه علوم پزشكي فردوسي مشهد ٣ -ميكروبيولوژي مواد غذايي ، ام .آر. ادامز و ام. موس . ترجمه سيدعلي مرتضوي و عليرضا صادقي . انتشارات دانشگاه علوم پزشكي فردوسي مشهد 4 -ميكروبهاي بيماريزا در مواد غذايي و اپيدميولوژي مسموميت هاي غذايي. و دود رضوپلر. انتشارات دانشگاه تهران 5-Fundamental food Microbiology, Ray. B. CRC. 2004 6- Food borne diseases. Cliver, D.O, and Riemann, II Academic press 2002. 7- Dctecting pathogens in food. Meekin, M.C. CRC. 2003 |
| منابع درس شیمی مواد غذایی (2) در منابع ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی | ١ .شيمي مواد غذايي، دكتر فاطمي . شركت سهامي انتشار ٢ .مباني شيمي مواد غذايي, جواد كرامت ، انتشارات دانشگاه صنعتي اصفهان ٣ .مباني شيمي مواد غذايي، ترجمه بابك قنبرزاده-انتشارات آييژ 4 .كنترل كيفي و آزمايشهاي شيميائي مواد غذائي، دكتر پروانه، انتشارات دانشگا ه تهران ٥ .روشهاي متداول در تجزيه مواد غذايي، زيبا حسيني، انتشارات دانشگاه شيراز 6.Food Chemistry, Belitz, II.D, Grosh W, Schieberle, P. Springer- veriag Berlin press, 2009 7.Principles of Food Chemistry : deMan, J.M., Finley, J., Hurst, W.J., Lee, C. .Springerpress, 2018 |
| منابع درس اصول نگهداری مواد غذایی (2) در منابع ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی | ١ -اصول تكنولوژي نگهداري مواد غذايي ،دكتر حسن فاطمي. شركت سهامي انتشار ٢ -عوامل فساد و شرايط نگهداري مواد غذايي در سردخانه، دكتر ايماندل و دكتر صادق زاده انتشارات دانشگاه تهران. |
| منابع درس کلیات بهداشت و ایمنی مواد غذایی (2) در منابع ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی | ١ .سم شناسي مواد غذايي، شريعتي فر، مهاجر، موذن، نشر چوگان ١٣٩٨ ٢ .ايمني شيميايي و سم شناسي مواد غذايي . حسيني و نجاتيان . انتشارات دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي.١٣٩٩ ٣ .اصول بهداشت مواد غذايي، دكتر ركني ، انتشارات دانشگاه تهران 4 .شير و فرآورده هاي آن دكتر كريم. انتشارات جهاد دانشگاهي دانشگاه تهران ٥ .صنعت شير جلد اول و دوم- مهندس فرهنودي ناشر، شركت جهاد تحقيقات و آموزش 6. Essential of food safety and sanitation . Meswane, D. Rue, N.Linton, R. 2003 7. Food safety : Contaminants and Toxins Dmello J.P 2003 8. Safety in the agri-food chain. Luming P.A, devlieghere, F. and . R Wegningen Academic publishers 2006 9. Food Safety. Selamat, Jinap, Iqbal, Shahzad Zafar, Springer International Publishing, 2016. 10. Food Safety And Human Health, Ram Lakhan Singh, Elsevier Science, 2019 |
| منابع درس زبان انگلیسی (3) در منابع ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی | رفرس دقیقی برای درس زبان انگلیسی در منابع ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی در کنکور ارشد پزشکی اعلام نمی شود اما تسلط بالای داوطلبین تا حد upper intermediate برای موفقیت در این آزمون الزامی است. |
کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی دانشگاه آزاد
تا قبل از سال 91 آزمون ارشد پزشکی دانشگاه آزاد و آزمون کارشناسی ارشد وزارت بهداشت به صورت جداگانه برگزار می شد اما از سال مذکور به بعد با توافق صورت گرفته بین دانشگاه آزاد اسلامی و وزارت بهداشت متقاضیان کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد هم از طریق آزمون برگزار شده از سوی وزارت بهداشت اقدام می کنند و دیگر آزمون جداگانه ای برای دانشگاه آزاد برگزار نمی شود و از این رو متقاضیان شرکت در کنکور ارشد پزشکی دانشگاه آزاد می توانند بعد از اعلام نتایج ، از لیست دانشگاه های آزاد اضافه شده به دفترچه ، دانشگاه مقصد خود را انتخاب کنند.
در حال حاضر رشته های محدودی در کارشناسی ارشد پزشکی دانشگاه آزاد پذیرش دارند اما در آخرین سال رشته بهداشت و ایمین مواد غذایی در یکی دانشگاه پذیرش داشت. در سال های اخیر رشته ها و دانشگاه های پذیرنده متعددی به کارشناسی ارشد آزاد پزشکی اضافه شده که امید می رود در سال های آتی رشته کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی دانشگاه آزاد در دانشگاه های بیشتری پذیرش دانشجو داشته باشد.
جدول پذیرش کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی در دانشگاه آزاد در سال 1400 به شرح زیر می باشد:
| نام دانشگاه | ظرفیت پذیرش دوره شهریه پرداز |
| دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات | 8 |
| جمع کل | 8 |
کارشناسی ارشد بدون کنکور بهداشت و ایمنی مواد غذایی
ورود به همه رشته های کارشناسی ارشد پزشکی و همچنین کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی در وزارت بهداشت از طریق کنکور وزارت بهداشت می باشد . در رشته های کارشناسی ارشد وزارت بهداشت می توان بدون سپری کردن کنکور ارشد وزارت بهداشت و با استفاده از سهمیه استعداد درخشان وارد رشته تحصیلی هم نام رشته کارشناسی خود شد.
همه افراد متقاضی استفاده از سهمیه استعداد درخشان در رشته ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی حتما باید در کنکور ارشد پزشکی ثبت نام کنند و کارت ورود به جلسه دریافت کنند ، این افراد می توانند به اختیار در جلسه کنکور حاضر شوند و یا نشوند اما بعد از اعلام نتایج باید همزمان با سایر شرکت کنندگان اقدام به انتخاب رشته نمایند.
همزمان با نتایج اصلی کنکور نتایج استفاده از سهمیه استعداد درخشان نیز اعلام می شود. البته باید عنوان کرد که همه دانشگاه های علوم پزشکی دارای سهیمه استعداد درخشان نمی باشند و برخی از دانشگاه ها یک یا نهایت 2 نفر از ظرفیت خود را به پذیرش دانشجویان استعداد درخشان اختصاص می دهند. شرایط دقیق پذیرش هر دانشگاه هم متفاوت از دانشگاه دیگر می باشد.
نکته قابل ذکر دیگر این است که داوطلبان کارشناسی ارشد بدون کنکور فقط می توانند وارد رشته هم نام رشته تحصیلی مقطع قبلی خود شوند. به دلیل اینکه رشته بهداشت و ایمنی مواد غذایی در مقطع کارشناسی وجود ندارد، سهمیه 10% بدون آزمون داوطلب حذف و تبدیل به 20% سهیمه با آزمون می شود که در این صورت داوطلب حتما باید 90 % نمره آخرین فرد پذیرفته شده را کسب نماید.
داوطلبان هر ساله باید برای اطلاع از شرایط دقیق استفاده از سهمیه استعداد درخشان در رشته کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی به دفترچه شرکت در آزمون وزارت بهداشت مراجعه نمایید زیرا هر ساله آیین نامه مربوط به سهمیه استعداد درخشان دچار تغییرات متعدد می شود.
نحوه مطالعه و برنامه ریزی برای کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی:
با کاهش ظرفیت پذیرش رشته های کارشناسی ارشد پزشکی ، ظرفیت رشته کارشناسی ارشد بهداشت ایمنی و مواد غذایی نیز کاهش یافته است. این کاهش ظرفیت شاید برای داوطلبان ناراحت کننده باشد و رقابت را برای به دست آوردن صندلی دانشگاهی سخت تر و غیر محتمل تر نماید اما از طرفی تضمین کننده آینده شغلی هر رشته ای است و به دلیل کاهش ظرفیت میتوان امیدوار بود که رشته سریعا اشباع نمی شود و بعد از فارغ التحصیلی ظرفیت شغلی برای رشته وجود دارد و به احتمال زیاد میتوان در آن جایگاه مشغول به کار شد.
با مقایسه با برخی رشته های ارشد پزشکی میتوان عنوان کرد که ظرفیت کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی میزان متوسطی است و برای موفقیت در این رشته نیاز به برنامه ریزی دقیق و مطالعه مدون برای تضمین قبولی داوطلب در آزمون ارشد وزارت بهداشت است.
از این رو پیشنهاد می شود ابتدا با توجه به منابع معرفی شده وزارت بهداشت همه سر فصل هایی که منابع را شامل می شوند جدا شده و با توجه به تعداد مطالب و زمان باقی مانده تا کنکور وقت مناسب برای مطالعه و از همه مهم تر تکرار چند باره برای تسلط کامل اختصاص داده شود.
بعد از مطالعه و تسلط کامل حتما سوالات سال های قبل و مخصوصا 10 سال اخیر به دقت بررسی شده و حیطه ای که سوالات از آن ها طراحی شده مشخص شود. چون تجربه نشان داده که حتی اگر شما چندین سوال تکراری نداشته باشید حتما نوع دیگری از سوال که مربوط به همان بخش است ، تکرار خواهد شد.
هر 5 درس این آزمون دارای ضریب دو می باشند. پس باید همه این دروس با هم جلو برده شوند و زمان یکسانی به همه اختصاص داده شود. اگر زمان زیادی تا کنکور ارشد شما (بیش از 5 ماه) باقی مانده هر روز دو درس را مطالعه کنید و علاوه بر دو درس یک زمان مشخصی برای درس زبان اختصاص دهید. اما در 5 ماه آخر کنکور هر روز همه درس های باید مطالعه و مرور شوند. به دلیل اهمیت و تراز بالای درس زبان است که از شما میخواهیم این درس را هر روز مطالعه کنید.
بسیاری از داوطلبان کنکور ارشد پزشکی به دلیل سختی خاص درس زبان در این کنکور و بررسی سوالات سال های قبل به نظر برای آنها سخت می رسد یا در مطالعه این درس کم کاری می کنند و یا در یک حالت بد به کل درس را کنار می گذارند.
کنار گذاشتن درس زبان یعنی بالا رفتن شدید رتبه شما. به عنوان مشاور تحصیلی با تجربه بالا در زمینه کنکور های سراسری و آزاد عنوان می کنیم که با کنار گذاشتن درسی مانند زبان شما به کل هر چه خوانده اید را خراب می کنید.
شاید اگر بتوان درصد متعادل و متناسب با بقیه دروس خود در زبان هم کسب کنید رتبه شما بسیار کمتر و حتی تا نصف رتبه شما در نبود درصد زبان خواهد بود.
ظرفیت کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی 1400
هر ساله ظرفیت رشته کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی در دفترچه راهنمای ارشد پزشکی دچار تغییر می شود و این تغییر به علت آن است که برخی دانشگاه ها برای این رشته تحصیلی همه ساله پذیرش دانشجو ندارند و ممکن است این پذیرش یک سال در میان و یا دو سال در میان باشد و از طرف دیگر ممکن است دانشگاه ها و موسسات جدیدی نیز شروع به پذیرش کنند و از این رو می توان گفت که برای اطلاع دقیق از ظرفیت پذیرش رشته کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی باید حتما به دفترچه انتخاب رشته همان سال ارجاع کرد.
آخرین ظرفیت پذیرش رشته بهداشت و ایمنی مواد غذایی به شرح زیر می باشد:
| نام دانشگاه | ظرفیت پذیرش دوره های روزانه |
| دانشگاه علوم پزشکی اصفهان | 3 |
| دانشگاه علوم پزشکی اهواز | 3 |
| دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله | 2 |
| دانشگاه علوم پزشکی تبریز | 3 |
| دانشگاه علوم پزشکی تهران | 4 |
| دانشگاه علوم پزشکی زنجان | 3 |
| دانشگاه علوم پزشکی شیراز | 3 |
| دانشگاه علوم پزشکی فسا | 3 |
| دانشگاه علوم پزشکی قزوین | 3 |
| دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه | 3 |
| دانشگاه علوم پزشکی گناباد | 3 |
| دانشگاه علوم پزشکی مشهد | 3 |
| دانشگاه علوم پزشکی همدان | 3 |
| دانشگاه علوم پزشکی یزد | 3 |
| جمع کل | 42 |
کارنامه رتبه های برتر کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی:
نمونه کارنامه های زیر برای رشته کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی در کنکور کارشناسی ارشد وزارت بهداشت سال 96-97 می باشد که با هم به بررسی آنها می پردازیم:
| رتبه در کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی | درصد درس میکروب شناسی مواد غذایی | درصد درس شیمی مواد غذایی | درصد درس زبان عمومی | درصد درس اصول و نگهداری مواد غذایی | درصد درس کلیات بهداشت و ایمنی مواد غذایی |
| 4 | 96.42 | 53.68 | 15.3 | 10.2 | 82.57 |
| 11 | 78.24 | 42.95 | 21.42 | 85.81 | 78.92 |
| 15 | 32.14 | 44.73 | 0 | 68.01 | 76.5 |
| 21 | 53.09 | 66.20 | 0 | 56.67 | 32.78 |
همانطور که قبلا هم عنوان کردیم ضریب همه دروس در رشته ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی یکسان است. این یکسان بودن درصد تا حدودی میتواند امیدوار کننده باشد چون مثل رتبه 4 میتوانید امیدوار باشید که اگر در درسی ، درصد خیلی پایینی به دست آوردید ، با بالا بودن درصد درس دیگر میتوانید این کمبود را جبران کنید. من صفر زدن درس زبان را به هیچ داوطلبی توصیه نمیکنم چون حتی درصد کم در این درس رتبه شما را بسیار بهبود خواهد بخشید.
وقتی حرف از کنکور کارشناسی ارشد وزارت بهداشت به میان می آید نا خوداگاه داوطلبان دچار ترس و استرس ناشی از این مسئله می شوند که حتما باید بتوانند درصد های بالایی در دروس داشته باشند و عموما تصور می کنند که این درصد ها حتما باید میانگین 60-70 باشد که بتوانند در یک دانشگاه خوب پذیرفته شوند.
در رشته هایی که رقابت شدیدی در بین داوطلبین وجود دارد این مطلب صادق است اما نمی توان گفت این شرایط همیشه برقرار است ! دقیقا شما این شرایط را در کارنامه های ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی در سال 96-97 مشاهده می کنید.
اگر بخواهیم به زبان ساده تر توضیح دهیم اگر کنکور برای شما سخت است و نتوانستید درصد بالایی کسب کنید شاید این کنکور برای همه سخت بوده باشد! شاید همه در یک یا دو درس خاص نتوانند درصد بالایی کسب کنند، در این صورت است که نمره تراز شما در دروس مشخص کننده جایگاه و رتبه شما خواهد بود و شاید بتوانید با درصد های متوسط در دانشگاه های خوب قبول شوید.
مطالعه درس زبان برای همه داوطلبان توصیه می شود زیرا این درس در رتبه بندی بسیار تاثیر گذار است. نکته بسیار مهمی که باید همه داوطلبان کارشناسی ارشد رشته های پزشکی و مخصوصا کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی به آن توجه نمایند این است که اگر در جلسه کنکور با سوالات سختی مواجه شدید و با محاصبه سر انگشتی متوجه شدید که شاید نتوانید درصد های بالایی که سال های قبل داوطلبان با رتبه های مناسب کسب کرده اند را کسب کنید دچار نگرانی نشوید.
اکثر اوقات داوطلبان برای اینکه شانس خود را بالا ببرند و درصد خود را افزایش دهند بسیاری از سولاتی که در انتخاب گزینه صحیح دچار مشکل شده اند را هم در پاسخ نامه جواب می دهد و با افزایش پاسخ اشتباه خود ، شانس قبولی خود را کاهش می دهد. در این موارد به نکته مهم این بخش توجه کنید" به احتمال زیاد کنکور برای همه سخت است و درصد های کل پایین تر از استاندار سال های قبل خواهد بود".
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
